Ağızda Kuluçka Yapanlar
Kategorideki Diğer Makaleler
Çoğu Afrika cichlidi ağızda kuluçka yapar.Evrimsel açıdan bakıldığında hayli gelişmişlerdir.Yavrularının en savunmasız ve dayanıksız oldukları ayrıca gelişimleri için çok önemli olan bu süre zarfında onları korumak için ilginç bir yöntem geliştirmişlerdir;
Ağızda kuluçka.
İlk olarak erkek balık yumurtaları döller ve dişi yumurtaları alarak 21 -36 gün kuluçkaya yatar.Bu süre balığın türüne ve suyun sıcaklığına göre değişebilir.Dişi kuluçkadayken hiçbir şey yemez bu onun için çok zorlayıcı bir dönemdir,özellikle erkek ile aynı akvaryumda bulunursa.Erkek tekrar çiftleşmek için baskı yapacağından dişi yumurtaları atabilir.
Birçok erkek cichlid (bazen dişilerde)anal yüzgeçlerinde yumurta beneği taşır.
Resimdeki Ps. Zebra’nın açıkça sayılabilen 9 yumurta beneği görülüyor.Bu beneklerin sayısının 12’ye kadar çıktığı türlerde vardır.Sırt yüzgecinin sonunda ve kuyruk uç kısımlarında da görülebilir.Üremede dişileri çekmek için dolaylı olarak rol oynasa da çiftleşmede doğrudan rol oynar.Yumurta beneği denmesinin sebebi yumurta ile aynı renkte ve boyda olmasıdır.
Çiftleşme zamanı geldiğinde erkek titreyerek dansa başlar.Anal yüzgeçteki benekler bu titreyişte dişiyi yumurtlatmaya teşvik eder yada dişi zaten yumurtladıysa dışarıda daha yumurta kalmış sanıp ağzını açıp toplamaya çalışır.Bu sırada erkek spermlerini suya bırakarak dişinin ağzındaki yumurtaları döller.Erkek bu olayı dişinin ilgisi azalana kadar tekrarlar.Defalarca dönmeden sonra dişi yumurtaların döllendiğine emin olur ve bırakır.Eğer yumurtalar döllenmemişse dişi yumurtaları tükürür .
Eva Hert tarafından yapılan birçok deney sonucunda yumurta beklerinin üreme açısından şart olmadığı ancak bazı türlerin dişilerinin yumurta beneği fazla erkekleri seçtiği görülmüştür.Ayrıca yumurta beneklerinin dişilerin daha çok yumurta üretmesine neden olduğu da görülmüştür.
İlk deneyinde Hert , Haplochromis elegans dişilerinin yumurta benekli erkekleri tercih ettiğini görmüştür.Yaptığı deneyde bir grup erkeği 2 bölüme ayırmıştır. İlk grup daha önceden çiftleşmiş erkeklerin anal yüzgeçlerindeki benekleri silerek, diğer grupta ise yumurta benekli erkekleri koyarak deneye başlamıştır.Sonuç olarak dişilerin yumurta benekli erkekleri daha cazip ve üreme bakımından güçlü buldukları saptanmıştır.
Bir diğer sonuç ise diğerlerinden fazla yumurta beneğine sahip erkeklerin çiftleştiği dişilerin daha çok yumurta üretmesidir.Sonradan bunu Ast. Elegans ile deneyen Hert aynı sonuçları almıştır.
Yazan: Marc Elieson
Çeviren: Yağız Köylü
