Çayın içinde birçok madde olmasına rağmen bizi temel olarak birkaçı ilgilendiriyor.

Bilindiği üzere kafeinin vücudu uyarıcı ve dolaşımı artırıcı etkisi vardır. Ancak bizde aşırısı nasıl zararlara yol açıyorsa aynı şekilde balıklarda da ölüme varabilecek hasarlara yol açabilir. Tüm diğer şeyleri bir yana bırakırsak sadece kafeini hesaba katarak çay miktarını kısıtlıyoruz. Konuyu ilk gündeme getirdiğim zaman bir hata yaptım ve gözlerin pH ve GH'a odaklanmasına sebep oldum. Oysa ki çay kullanımını kısıtlayan değer herhangi bir pH değeri değildir. Bazı oranları aşmamamızın nedeni kafeinin balığa zarar verecek doza ulaşmasını istemediğimizden kaynaklanıyor.

Çayı uyguladığımızda stresi uzaklaştırması bir kenara balıkların daha hareketli olmasını sağlayan şey kafeindir. İşte bu yüzden birçok sürü balığı daha iyi birliktelik sağlar ve daha çok enerji harcarlar. Sudaki kafein miktarı çok olduğunda ise kalbi yorarak durmasına neden olabiliyor.

Kateşinler vücuda alındığı vakit, beraberinde alınan besinlerdeki demiri bağlar. Ancak kateşinler bu işlevini besin yoluyla alımı sırasında bağırsaklarda yerine getirmektedir. Çayın içeriğinde ne sayacak olursak sayalım hepsi solungaç yoluyla balığa transfer olabilmektedir. Kateşinler ancak bu yolla geçebilecekleri için ulaşabilecekleri yol balığın kanı olacaktır. Çünkü solungaçtan geçen her şey kana karışır. Bu nedenle balık açısından demiri bağlama etkisini göremeyiz. Ancak kateşinler sudaki serbest halde çözünmüş olan demiri bağlamaktadır. İlk başta kulağa çok kötü bir şeymiş gibi gelebilir fakat durum böyle değildir. Balıklar sudan değil besinlerinden aldıkları için onlar açısından suda serbest demir olup olmadığı çok önemli değildir. Ancak bakterilerin iyi çalışabilmesi için bu gereklidir. Durgun sularda direk olarak tabana çökme eğilimi göstereceği için bakteriler tarafından kullanılabilirler. Akıntılı sularda ise su filtreden geçerken yine ordaki yerleşik bakteriler tarafından parçalanabilmekte ve alınabilmektedir. Bunların hepsini bir kenara bırakırsak zaten bu bileşik bir süre sonra ışık vs. gibi etkiler nedeniyle parçalanacak ve demir tekrar serbest kalacaktır. Eğer tabanda kum kullanıyorsanız yerleşik bakteriler saldıkları bazı enzimlerle demiri bağlayıp tabana çökelteceklerdir. Bu onların bir hayatta kalma stratejisidir.

Çayda en büyük oranda bulunan mineral potasyumdur. Potasyumun yanında yine Manganez de yüksektir. Bu durum özellikle bitkili sistemlerde potasyum ve manganezin ikili oluşturduğu sorunları çözebilir. Potasyumun haricinde bilimum maddeyi de eser miktarlarda suya vermiş oluyoruz.

1- Çayın demlenme süresi 15 dk yı geçmemelidir. İdeal demleme süresi 10-15 dk' dır. 15 dakikayı geçmeye başladığında suya daha fazla kafein bırakır.

2- Özellikle deri hastalıklarında( mantar ve bakteriyel bazı hastalıklar) iyileştirici olarak kullanılması uygundur ancak diğer tüm ilaç tedavilerinde olduğu gibi su öncelikle kirliliğinden arındırılmalı ve temiz bir ortam sağlandıktan sonra her gün %50 su değiştirilerek değiştirdiğimiz suya oranla çay uygulaması tekrarlanır. Bu tedavi kapsamında hiçbir suretle ışık açılmamalı, hatta mümkünse tamamen karanlık (4 tarafı gazeteyle çevirmek gibi) uygulanmalıdır.

3- Çay uygulamalarını mümkün oldukça su değişimlerinden sonra yapmalıyız. Şunu asla unutmayın, su temizse çayın faydalı etkisini görebilirsiniz. Suyunuz temiz değilse ve organik yük birikimi çoksa çayın hiç faydasını göremeyebilir aksine güvenli oranlarda kullansanız dahi sadece kirliliğe katkı sağlamış olabilirsiniz.

4- Aynı türlerin yavru bireylerinde oranların 3 kat seyreltilerek uygulanması daha doğrudur. Örneğin 8 litreye 1 ml değil de 24 litreye 1 ml gibi.

5- Çay organik bir yapıda olduğu için ister istemez içerisinde belirli miktarlarda organik yük barındıracağı için dengesi oturmamış ve cama cam olan tanklarda kullanımı önerilmez.

6- Her su değişiminden sonra çay kullanıyorsanız eğer sadece değiştirdiğiniz suya ekleyecek kadar çay katmalısınız. Her seferinde tüm akvaryum hacmine oranla uygulamanız bazı zararlı maddelerin sudaki miktarını sürekli artıracaktır.

7- Kullanacağınız markalar arasında içerik farklılıkları olabileceğinden bu oranlar Çaykur Tiryaki veya Çaykur Rize Turist paketlerine göre düzenlenmiştir. Farklı bir marka kullanacaksanız bunun asla Lipton olmamasına özen gösterin. Ayrıca kafein oranları çok yüksek olması olasılığından dolayı yabancı marka ve filizler ve uç bölgelerden yapılma çaylar yerine daha çok gövdelerden ve yapraklardan yapılma yerli çayları tercih edin.