İthal Edilen Akvaryum Balıkları ve Sonuçları
Gönderim Zamanı: 28 Eylül 2013 12:17
Eski bir kaynak ama yapılan son araştırma olduğu için paylaşmak istedim.
ÖvgüKavas 2013-09-28 12:18:33
E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2001
E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2001
Cilt/Volume 18, Sayı/Issue (3-4): 483 – 493
Türkiye’ye İthal Edilen Akvaryum Balıkları ve Sonuçları
Üzerine Araştırmalar
Gürel Türkmen, Atilla Alpbaz
Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Yetiştiricilik Bölümü, Yetiştiricilik A.B.D., Bornova, İzmir, Türkiye
Giriş
Dünyada akvaryum balıkçılığının Japon balıklarının (Carassius auratus Linnaeus) yetiştiriciliği ile Çin’de başladığı kabul edilmektedir. Renkli Japon Balıkları Avrupa’ya 17. yüzyılda getirilmeye
başlanmış ve çok kısa bir sürede popüler olmuşlardır. Modern anlamda balıkların camdan yapılmış akvaryumlarda tutulmasına ilgi 19. yüzyılda önce İngiltere ve Almanya’da başlamış ve daha sonra diğer Dünya ülkelerine yayılmıştır. Akvaryum balıklarının ülkeler arası taşınmalarına ise 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlanmış olduğu gözlenmekte, özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra hava taşımacılığının artmasıyla, özellikle Singapur merkez olmak üzere akvaryum
balıklarının uluslar arası pazarlara sunumları artmış olduğu gözlenmektedir. Akvaryum ile ilgili ilk dergi 1880 yılında Almanya’da yayınlanmıştır (Berkom ve diğ., 1991; Sagar and Sawain, 1988;
Vonderwinkler, 1969). Bugünkü anlamda ilk cam akvaryumun, Alman akvuarist E.A. MULLER tarafından 1856 yılında yapıldığı, Altınköprü (1990) tarafından kaydedilmiştir. Halka açık ilk akvaryum ise 1890 yılında Japonya’da kurulmuş, günümüzde ise 300’ü aşkın ünite tesis edilmiş bulunmaktadır (Alpbaz, 2001). Dünyada akvaryum balıklarının en çok popüler oldukları ve dolayısı ile pazarı büyük olan ülkeler sırası ile Amerika, Japonya, Almanya, İngiltere, Hollanda, Belçika, İsveç, Fransa ve İsviçre’dir (Aqua Farm News, 1992). Türkiye’de akvaryum konusu yeni olup, 40-50 senelik bir geçmişe sahiptir. Popüler anlamda akvaryum merakı, 1980’li yıllarda oldukça artmış ve bu
dönemden sonra akvaryum balıklarının çok sayıda ve türde ithal edildiği görülmüştür. Daha önceleri sadece büyük şehirlerde görmeye alıştığımız akvaryumcular, son yıllarda her ilimizde hatta ilçe bazında yayılım gösterdikleri izlenmektedir. Ülkemizde 200 bin dolayında akvaryum meraklısı bulunduğu tahmin edilmektedir (Alpbaz, 1993). Bu çalışmada, Türkiye’ye ithal edilen akvaryum balık türleri tespit edilmeye çalışılmış ve akvaryum sektörünün tanıtımı hedeflenmiştir. Gerçekleştirilen ithalat incelendiğinde tür olarak detaylı bir bilginin olmadığı ve bugüne kadar bu anlamda yapılan bir araştırmaya rastlanamamıştır. Araştırma sonuçlarının,ülkemizde akvaryum dünyasına ilgi duyanlar ve bu konuda araştırma yapacaklara ışık tutacağını umuyoruz.
Materyal ve Yöntem
Türkiye’ye ithal edilen ve edilmekte olan akvaryum balık türlerinin tespiti amacıyla, Türkiye’de akvaryum balıklarını ithal eden ithalatçı firmalar, İzmir’de bulunan ve akvaryum balıklarını pazarlayan toptancılarla yapılan ikili görüşmeler sonucunda belirlenmiştir. Türlerin tespiti ve sektörün işleyişi hakkında veriler toplamak amacıyla bir anket formu hazırlanmıştır. Anket formunda, ithal edilen türlerin neler olduğu, ülkemizde popüler olup olmadıkları, üretilip üretilmedikleri ve sektörün çalışma düzenini ortaya çıkarmaya yönelik hedefler ele alınmıştır.
Ayrıca son yıllarda, yurtiçinde yaygınlaşan İnternet sitelerinden akvaryum severlerin amatörce de olsa akvaryum balıkları üretimi konusundaki karşılıklı yazışmaları dikkate alınarak Türkiye’de
üretilen türler kapsamına dahil edilmişlerdir. Bu amaçla, Bilyap Aquaristic (1999)’dan yararlanılmıştır. Araştırma konusunu oluşturan akvaryum balık türleri, yapılan anket çalışması sonucunda tespit edildikten sonra sekonder veri olarak literatüre dayalı çalışma yapılarak türler hakkında bilgiler toplanmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda türler, (Axelrod ve diğ.,1989)’a göre yaşama alanları ve orijinlerine ayrılarak sistematikte yer aldıkları familya adları, tür adları varsa Türkçe isimleri, ülkemizde akvaryum severler tarafından popüler olup olmadıkları ve birinci derecede ticari
anlamda üretilip pazarlanmaları yanında amatörce de olsa elde ettiğimiz bilgiler doğrultusunda üretilip üretilmediklerini gösteren tablolar halinde sunulmuşlardır.
Bulgular
Kuzey Amerika Orijinli Türler
Araştırma sonucunda bu bölge orijinli olup 3 familya altında 3 akvaryum balık türünün ithal edildiği belirlenmiştir (Tablo 1).
Tablo 1. Kuzey Amerika orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri
Tür Familya Türkçe Adı Popüler Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Lepomis macrochirus Centrarchidae Güneş balığı - -
Cichlasoma cyanoguttatum Cichlidae Teksas Çiklit - -
Jordanella floridae Cyprinodontidae Bayrak balığı + -
Neotropikal Bölge Orijinli Türler
Neotropikal Bölge, kuzeyde Meksika’nın güneyi, Büyük Antiller, Orta Amerika ülkeleri, güneyde Arjantin ve Şili’ye kadar olan bütün Güney Amerika ülkelerini içine alan bir bölgedir (Axelrod ve diğ., 1989). Bu bölge orijinli 11 familya altında toplam 97 akvaryum balık türünün ithal edildiği belirlenmiştir (Tablo 2)
Tablo 2. Neotropikal bölge orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri
Tür Familya Türkçe Adı Popüler Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Aequidens curviceps Cichlidae Körkafa Çiklit - -
Aequidens maroni Cichlidae Anahtar del.Ç. + -
Aequidens portalegrensis Cichlidae Siyah Akara - -
Aequidens pulcer Cichlidae Mavi Akara - -
Aequidens rivulatus Cichlidae Aqua Çiklit + +
Apistogramma agassizi Cichlidae Cüce Çiklit - -
Apistogramma bitaeniata Cichlidae Cüce Çiklit - -
Apistogramma borelli Cichlidae Borelli Çiklit - -
Apistogramma cactuoides Cichlidae KakaduÇiklit - -
Archocentrus sajica Cichlidae SayikaÇiklit - -
Astronotus ocellatus Cichlidae Astronot + +
Cichlasoma bartoni Cichlidae Çiklit balığı - -
Cichlasoma bifasciatum Cichlidae Jeck Demsey - -
Cichlasoma carpintis Cichlidae Çiklit balığı - -
Cichlasoma centrarchus Cichlidae Çiklit balığı - -
Cichlasoma festivum Cichlidae Bayrak Çiklit - -
Cichlasoma longimanus Cichlidae Çiklit balığı - -
Cichlasoma macracantus Cichlidae Çiklit balığı - -
Cichlasoma managuense Cichlidae Çiklit balığı - -
Cichlasoma meeki Cichlidae Ateş ağız + -
Cichlasoma nigrofasciatum Cichlidae Zebra Çiklit + +
Cichlasoma octafasciatum Cichlidae Kavgacı Çiklit - -
Cichlasoma psittacum Cichlidae Çiklit balığı - -
Cichlasoma robertsoni Cichlidae Çiklit balığı
Cichlasoma severum Cichlidae Benekli Çiklit - -
Cichlasoma spilurum Cichlidae Çiklit balığı - -
Crenicara filamentosa Cichlidae Damla Çiklit - -
Geophagus balzani Cichlidae Çiklit bakığı - -
Geophagus brasiliensis Cichlidae İnci Çiklit - -
Geophagus juripari Cichlidae Çiklit balığı - -
Microgeophagus ramirazi Cichlidae Ramirezi + -
Nannacara anomala Cichlidae Altuni CüceÇ. + -
Pterophyllum dumerilli Cichlidae Melek balığı + +
Pterophyllum scalare Cichlidae Melek balığı + +
Symphysodon aequifasciata Cichlidae Diskus + +
Symphysodon discus Cichlidae Diskus + +
Uaru amphiacanthoides Cichlidae Üçgen Çiklit - -
Anoptichthys jordani Characidae Körkaya bal. - -
Astyanax fasciatus Characidae Silver Tetra - -
Catoprion mento Characidae Vahşi Pirenha - -
Colossoma brachypomum Characidae Pirenha + -
Colossoma macropomum Curimatide Pirenha + -
Gymnocorymmbus ternetzi Characidae Siyah Tetra + +
Hemigrammus bleheri Characidae K. Burun Tetra - -
Hemigrammus caudovittatus Characidae B. Aires Tetra - -
Hemigrammus gracilis Characidae Grasilis + +
Hemigrammus ocellifer Characidae Işıklı Tetra + +
Hyphessobrycon bentosi Characidae Gül Tetra + +
Hyphessobryco erythrotigma Characidae Şebboy Tetra - -
H. herbertaxelrodi Char acidae Siyah Neon + +
Hyphessobrycon pulchripinnis Characidae Lemon Tetra - -
Hyphessobrycon serpae Characidae Serpaye + +
Hyphessobrycon socolofi Characidae Kanayan kalp - -
Inpaichty kerri Characidae İmparator Tet. - -
Metynnis hypsauchen Characidae Silver Dolar + -
Moenkhausia oligolepis Characidae Glas Tetra + +
Nematobrycon lacortei Characidae Gökkuşağı Tet. - -
Nematobrycon palmeri Characidae İmparotor Tet. - -
Paracheirodon axelrodi Characidae Kardinal Tetra + -
Paracheirodon innesi Characidae Neon + -
Petitella georgiae Characidae - -
Serrasalmus gibbus Characidae Pirenha + -
Serrasalmus natteri Characidae Kırmızı Piren. + -
Serrasalmus notatus Characidae Pirenha + -
Serrasalmus spilopleura Characidae Pirenha + -
Thayeria boehlkei Characidae Penguen balığı + +
Anostomus anostomus Anastomidae Kalem balığı + -
Leporinus fasciatus Anastomidae Kalem balığı - -
Leporinus octofasciatus Anastomidae Kalem balığı - -
Leporinus striatus Anastomidae Kalem balığı - -
Apteronotus albifrons Apteronotidae Hayalet balığı - -
Apteronotus leptorhynchus Apteronotidae Hayalet balığı - -
Corydoras aeneus Callichthyidae Çöpçü balığı + +
Corydoras julii Callichthyidae Çöpçü balığı - -
Corydoras paleatus Callichthyidae Komando Çöp. + +
Corydoras reticulatus Callichthyidae Çöpçü balığı - -
Semaprochilodus theraponra Curimatidae - -
Curimata lineopunctata Curimatidae - -
Carnegiella strigata Gasteropelecidae Satır balığı - -
Gasteropelecus sternica Gasteropelecidae Satır balığı - -
Nannastomus beckfordi Hemiodontidae Kalem balığı - -
Nannastomus trifasciatus Hemiodontidae Kalem balığı + -
Nannastomus unifasciatus Hemiodontidae Kalem balığı - -
Ancistrus sp. Loricaridae Cüce Vatoz + +
Hypostomus sp. Loricaridae Vatoz + -
Otocinclus affinis Loricaridae Cüce Vatoz
Microglanis poecilus Pimelodidae Kedi balığı - -
Phractocephlus hemiliopterus Pimelodidae Kedi balığı - -
Pimolodus clarias Pimelodidae Kedi balığı - -
Pimolodus pictus Pimelodidae Piktus - -
Pseudopimelodus nigricauda Pimelodidae Kedi balığı - -
Poecilia latipinna Poeciliidae Moli + +
Poecilia reticulata Poeciliidae Lepistes + +
Poecilia velifera Poeciliidae Velifera + +
Xiphophorus helleri Poeciliidae Kılıç kuyruk + +
Xiphophorus maculatus Poeciliidae Plati + +
Xiphophorus variatus Poeciliidae Plati + +
Avrasya Orijinli Türler
Bu bölge, kuzeyde Rusya ve İskandinav ülkeleri, batıda Avrupa’nın tamamı ve Türkiye, doğuda Japonya, güneyde Arabistan Yarımadası, Pakistan ve Hindistan’ın kuzeyi dahil ve Çin Halk
Cumhuriyeti’nin güneydoğu bölümü hariç olmak üzere, bütün ülkeleri içermektedir (Axelrod ve diğ., 1989). Çalışma sonunda Avrasya orijinli 3 familya altında 8 türün ithal edildiği görülmüştür (Tablo 3).
Afrika Orijinli Türler
Afrika orijinli 7 familya altında toplam 49 akvaryum balık türünün ithal edildiği tespit edilmiştir (Tablo 4).
Güneydoğu Asya Orijinli Türler
Güneydoğu Asya orijinli 20 familya altında toplam 64 akvaryum balık türünün Türkiye’ye ithal edildiği belirlenmiştir (Tablo 5).
Tablo 3. Avrasya orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri.
Tür Familya Türkçe Adı Popüler Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Carassius auratus Cyprinidae Japon balığı + +
Cyprinus carpio Cyprinidae Koi + +
Acheilognattus cyanostigma Cyprinidae Acı balık - -
Rhodeus ocellatus Cyprinidae Acı balık - -
Rhodeus sericeus Cyprinidae Acı balık - -
Tanakia tanago Cyprinidae Acı balık - -
Pseudobagrus fulvidraco Bagridae Kedi balığı - -
Misgurnus fossilis Cobitidae Taşyiyen balık - -
Tablo 4. Afrika orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri.
Tür Familya Türkçe Adı Popüler Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Altolamprologus calvus Cichlidae Kalvus - -
Aulonocara baenschi Cichlidae Sarı İmparator - -
Aulonocara jacopfreibergi Cichlidae Yakop + +
Cyphotilapia frontosa Cichlidae Frontoza + +
Cyprichromis leptosoma Cichlidae Leptosoma - -
Haplochromis burtoni Cichlidae NijeryaÇiklit - -
Haplochromis borleyi Cichlidae M. Çi., Borleyi - -
Haplochromis livingstoni Cichlidae Afrika Çiklit - -
Haplochromis moorli Cichlidae MalaviÇiklit - -
Haplochromis serranoides Cichlidae M. Çiklit, Ahli + +
Haplochromis similis Cichlidae Kır. İmparator - -
Haplochromis venustus Cichlidae Venüstus + -
Hemichromis bimaculatus Cichlidae Mücevher Çik. + +
Hemichromis fasciatus Cichlidae Afrika Çiklit - -
Hemichromis guttatus Cichlidae K. Mücev. Çik. - -
Julidochromis marlieri Cichlidae Marlieri - -
Julidochromis ornatus Cichlidae Africa Çiklit - -
Labeotropheus fuelleborni Cichlidae MalaviÇiklit - -
Labotropheus trewavasae Cichlidae Trewavas - -
Labidochromis caerulens Cichlidae MalaviÇiklit - -
Labidochromis zebroides Cichlidae Mavi Zebra
Melanochromis auratus Cichlidae MalaviÇiklit - -
Melanochromis brevis Cichlidae Paslı Çiklit - -
Melanochromis johannii Cichlidae Johanni - -
Neolamprologus brichardi Cichlidae Brikardi - -
Neolamprologus leleupi Cichlidae Limon Çiklit - -
Pelvicachromis pulcer Cichlidae Kribensis + +
Pelvicachromis taeniatus Cichlidae Şeritli Kriben. - -
Pseudocrenilabrus multicolor Cichlidae Africa Çiklit - -
Pseudotropheus crabo Cichlidae MalaviÇiklit - -
Pseudotropheus elongatus Cichlidae MalaviÇiklit + -
Pseudotropheus socolofi Cichlidae MalaviÇiklit - -
Pseudotropheus tropheops Cichlidae MalaviÇiklit - -
Pseudotropheus zebra Cichlidae ZebraÇiklit + -
Sarotherodon aureum Cichlidae Tilapya - -
Sarotherodon mossambica Cichlidae Tilapya + +
Tilapia mariae Cichlidae Tilapya - -
Tilapia nilotica Cichlidae Tilapya + +
Tropheus moorii Cichlidae Tropheus - -
Tysia ansorgii Cichlidae Tilapya - -
Phenacogrammus interruptus Cichlidae Kongo Tetra - -
Distichodus lussoso Citharinidae - -
Distichodus sexfasciatus Citharinidae - -
Neolebias unifascatus Citharinidae Afrikan Tetra - -
Aphyosemion gardneri Cyprinodontidae Yıllık balığı - -
Malapterurus electricus Malapteruridae Elektrik balığı - -
Gnathonemus petersii Mormyridae Fil balığı - -
Pantodon buchoizi Pantodontidae Uçan balık - -
Synodontis nigriventris Synodontidae Ters yüzen Ç. - -
Tablo 5. Güneydoğu Asya orijinli ithal edilen akvaryum balık türleri
Tür Familya Türkçe Adı Popüler Üretiliyor
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Balantiocheilos melanopterus Cyprinidae Silver Şark + -
Barbodes everetti Cyprinidae Soytarı balığı - -
Barbodes lateristriga Cyprinidae T Barb - -
Barbodes pentozona Cyprinidae Pentazon - -
Barbodes schwanenfeldi Cyprinidae Tinfoil + -
Brachydania frankei Cyprinidae Leopar Zebra - -
Brachydania rerio Cyprinidae Zebra + +
Capoeta arulius Cyprinidae Aruliyus - -
Capoeta tetrazona Cyprinidae Tetrazon + +
Capoeta titteya Cyprinidae Titteya + +
Danio malabaricus Cyprinidae Dev Danio - -
Epalzeorhynchus kallopterus Cyprinidae Uçan Tilki - -
Labeo bicollor Cyprinidae Labyo bikalır + -
Labeo erythrurus Cyprinidae Frenatus + -
Labeo frenatus Cyprinidae Frenatus + -
Puntius conchonius Cyprinidae Konkonyus + +
Rasbora heteromopha Cyprinidae Soytarı balığı + -
Rasbora kalochroma Cyprinidae Rasbora - -
Rasbora maculata Cyprinidae Cüce Rasbora - -
Rasbora trlineata Cyprinidae Makas kuyruk - -
Tanichthys albonubes Cyprinidae Bulut balığı - -
Betta splendes Anabantidae Betta + +
Colisa chuna Anabantidae Bal Gromi + -
Colisa labiosa Anabantidae Dudaklı Gromi - -
Colisa lalia Anabantidae Cüce Gromi + -
Helostoma temmincki Anabantidae Öpüşenen Gromi ro + +
Araştırmada akvaryum balıklarının ithalatını gerçekleştiren 4 firmanın içerisinde 3 firmanın öncelikle Japon balığı, canlı doğuran ve tropikal türler sıralamasıyla ithalat yaptığı, sadece 1 firmanın tropikal türleri ilk sırada ithal ettiği belirlenmiştir. Türkiye’de akvaryum balıklarının pazarlandığı en büyük
merkezlerin sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir olduğu, bu merkezlerin dışında kalan yerlerde de ilginin artmakta olduğu gözlenmiş ise de son yıllarda bu konuya olan ilgide bir duraklama olduğu
izlenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda ithalatı yapılan akvaryum balıklarının %45’inin İstanbul’da, % 25’inin diğer illerde, % 20’sinin Ankara’da ve % 10’unun İzmir’de Pazar bulduğu görülmüştür. Ayrıca gerçekleştirilen ithalatın yıl içersinde Eylül, Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ve Mart aylarında
yoğun olduğu kaydedilmiştir. 1989-1995* (* ilk 5 aylık veriler dahil) yılları arsında 16 ülkeden 3 717
736 $ karşılığı toplam 11 621 070 adet akvaryum balığının ithal edildiği kaydedilmektedir (DİE, 1989-1995). Gerçekleştirilen ithalatın balık sayısı bakımından %94’ü değer bakımından ise % 89’u
Singapur’dan yapılmıştır. Diğer ülkeler sırasıyla; Hong Kong, Tayland, Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti, Almanya, ABD, Japonya, Malezya, Birleşik Arap Emirlikleri, Hollanda, Endonezya, Pakistan, Çek
Cumhuriyeti, Filipinler ve Mısır dır.
Tartışma ve Sonuç
Araştırmamızda, Türkiye’ye ithal edilen akvaryum balıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. 1980’li yıllardan önce sadece kişisel çabalar ile yurtdışından çok az sayıda ve türde getirilebilen akvaryum
balıklarının çalışmanın yapıldığı dönemde düzenli olarak ithal edildiği ve bu konuda önemli bir sektör olduğu gözlenmiştir. Buna karşın, Avrupa’da tropikal balık türlerinin 19. yüzyılın ikinci yarısından
sonra getirilmeye başlandığı göz önünde bulundurulduğunda bu konuda geç kalındığı da açıktır.
Keller (1976), Güneydoğu Asya’dan uzun yıllardan beri dünyanın her tarafına akvaryum balığı pazarlandığını, bu konuda en büyük merkezin Singapur olduğunu bildirmiştir. Aqua Farm News
(1992), Dünya akvaryum balıkları ihracatının % 60’ının Asya, % 30’unun Güney Amerika ve % 10’unun Afrika ve Karayipler orijinli olduğunu ayrıca ithalatın büyük bir bölümünün Singapur
ve Hong Kong’dan yapıldığını bildirmiştir. Dawes (1999), Avrupa’da bulunan 200 adet akvaryum balıklarını ithal eden firmalar ile anket çalışması yapmış ve bu firmaların 38 adedinden gelen sonuçlara göre; ithalatın en çok yapıldığı ülkenin % 25 oranında Singapur olduğu ve sırasıyla diğer ülkelerin Endonezya, Sri Lanka, Kuzey Amerika, Tayland, Brezilya, Çin, Hong Kong, İsrail, Malezya, Nijerya, Latin Amerika (Brezilya dışında), Pasifik Asya (Filipinler dışında), Afrika (Nijerya dışında), Filipinler, Japonya, Orta Doğu ve Karayipler olduğunu bildirmiştir. İthal edilen balık türleri bakımından % 37’sinin Tropikal Tatlı Su Balıkları, % 28’inin Canlı Doğuranlar, % 16’sının Soğuk Su Balıkları, % 8‘inin Mercanlar ve %11’inin Diğer Omurgasızlar olduğu kaydedilmiştir. Chapman ve diğ. (1992), Amerika’da akvaryumlarda en çok ele alınan 32 türünde tatlı su formunda olduğu bunların içinde Lepistes (Poecilia reticulata) ve Neon (Paracheirodon innesi) balıklarının en popüler türler olduklarını bildirmişlerdir. Yaptığımız araştırma sonucunda Türkiye’ye ithal edilen balıkların % 94’lük gibi hemen tamamına yakınının Singapur’dan ithal edildiği ve başta Japon balıkları, Canlı
Doğuranlar ve Tropikal türlerin tercih edildikleri gözlenmiştir. Araştırmada tatlı su ve deniz
formları olarak toplam 278 balık türübelirlenirken, Sojka (1999) Çekoslovakya’da yaklaşık 500 balık türünün akvaryumlarda ele alındığını, Aqua Farm News (1992), Avrupa’da 700-800 tatlı su ve deniz balık türünün akvaryum balığı olarak ithal edildiğini bildirmektedirler. Buna karşılık Chapman ve diğ. (1997), Amerika’da akvaryum balığı olarak toplam 1539 türün kaydedildiğini bildirmişlerdir. Sonuçlara bakıldığında Türkiye’de ele alınan türlerin sayıca azolduğu görülürken bunun nedeninin
akvaryum sektörünün ülkemizde henüz istenilen düzeye gelmemesine ve akvaryum severlerin de yeni tür arayışlarına yeterince girmemesine bağlı olduğunu düşünmekteyiz. Oata Worldwide (2000), Avrupa’ya 1993 yılında toplam 76 707 000 $ değerinde akvaryum balığının ithal edildiğini buna karşın bu rakamın 1997 yılında 103.270.000$’a yükseldiğini, ayrıca deniz balıklarının toplam ithalat içerisindeki payının aynı yıllar itibari ile %10’dan %11’e çıktığını bildirmektedir. Sojka (1999), Çek Cumhuriyeti’nde akvaryum ile ilgili ilk derneğin 1899 yılında kurulduğunu, ülkede akvaryum
balığı üretiminin amacının Avrupa ülkelerine akvaryum balığı satarak döviz girdisi sağlamak olduğunu, bu amaçla daha çok bireysel olarak kişiler evlerin bir oda veya garajlarının bir bölümünde
akvaryum balığı yetiştirdiğini 1997 yılında toplam 8.863.000$ değerinde ihracat gerçekleştirildiğini bu miktarın 4.6 milyon$’lık bölümünün Almanya’yayapıldığını, aynı yıl 175.480$’lık ithalat yapıldığını kaydetmiştir. Chapman ve diğ. (1997), 1992 yılında Amerika’ya yaklaşık 201 milyon adet akvaryum balığının 44.7 milyon$ karşılığı ithal edildiğini belirtmektedir. Araştırmamızda resmi verilere göre 1989-1995 yılları arasında 3 717 740 $ karşılığında 11 621 070 adet akvaryum balığının Türkiye’ye ithal edildiği belirlenmiştir. Dünyada akvaryum endüstrisinin yaklaşık olarak yıllık 7 milyar $’lık ticaret hacmine sahip olduğunu kaydedilmektedir (Andrews, 1990). Bu hiçte küçümsenmeyecek bir rakamdır. Türkiye’de şu anda akvaryum balığı üreten sadece bir tesis Bergama-İzmir’de faaliyet göstermektedir. Ülkemizin iklim şartları dikkate alınacak olursa akvaryum balıklarının yetiştiriciliği için uygun olduğu görülmektedir. Alpbaz ve Temelli (1993)’nin de belirttiği gibi, ülkemizde Akdeniz
Bölgesi Florida’ya yakın bir iklim kuşağına sahiptir. Avrupa pazarı ülkemiz açısından en uygun pazar olarak gözükmektedir. Kanımızca Türkiye’de akvaryumlarda ele alınan tür sayısını arttırarak
öncelikle diğer ülkelerce bilinen türleri ülkemize getirmek ve ülkemizde üretime dönük çalışmaları başlatmak öncelikli hedeflerimiz arasında yer almalıdır.
Kaynakça
Alpbaz, A., 1993. Akvaryum. Mas Ambalaj
Sanayii ve Tic. A.Ş., Alsancak, 403s.
Alpbaz, A., Temelli, B., 1993. Su Ürünleri
Yetiştiriciliği ve Akvaryum Balıkları. Su
Ürünleri Dergisi, Cilt 8, Sayı 31-32, E.Ü.
Basımevi, Bornova, 30-33.
Chapman, F.A., Fitz-Coy, S.A., Thunberg,
E.M., Adams, C.M., 1997. United States
of America Trade in Ornamental Fish.
Journal of The World Aquaculture Society,
28(1): 1-10.
Alpbaz, A., 2001. Akvaryum Balıkları
Ansiklopedisi. Alp Yayımcılık, Bornova,
214s.
Altınköprü, T., 1990. Renkli Akvaryum
Dünyası. Çetin Ofset, İstanbul, 126s.
Dawes, J. 1999. European Importers’ Survey
Results. <http://www.ornamental-fish-int.
Andrews, C., 1990. The Ornamental Fish org/data.htm> (12 Nisan, 2001).
Trade and Fish Conservation, J. Fish Biol.,
37: 53-59.
Keller, G., 1976. Discus, T:F:H: Publications
Inc, USA, 91-93 pp.
Aqua Farm News, 1992. Marine Ornamental
Fish. Aqua Farm News, 10(1): 1-15.
Oata Worldwide, 2000. Ornamental fish industry
statistics, Imports into the EU 1993-1997.
<http://www.aquaticsworldwide.org/archive/
issue3/statistics.htm> (12 Nisan, 2001).
Axelrod, H.R., Burgess, W.E., Pronek, N.,
Walls, J.G., 1989. Dr. Axelrod’s Atlas of
Freshwater Aquarium Fishes, Aqua Taima
Co. Ltd., Taiwan, 736p.
Berkom, W.V., Bootsma, R., Bruggen, H.V.,
Geerts, M., Housz, F.I., Nieuwenhuizen,
V.D., Ramsorts, J.D.V., Visser, C.H.R.,
1991. The Complete Aquarium
Encyclopedia of Tropical Freshwater Fish.
In: Ramshorst, J.D.V. (Ed.). The
Promational Reprint Company Limited,
U.K., 391p.
Sagar, K., Sawain, J., 1988. Tropical Fish,
Mandarin Offset, Hong Kong, 96p.
Sojka, O. 1999. Czech Republic: One Hundred
Years of Aquatics. <http://www.
ornamental-fish-int.org/data.htm> (12
Nisan, 2001).
Vonderwinkler, W., 1969. Goldfish in color,
T.F.H. Publications Inc., USA, 31p.
Beğenenler: [T]104766,Karadavut[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 28 Eylül 2013 14:04
Güzel bir kaynakça. Günümüz için de birileri çalışma yapar vve bizleri aydınlatır umarım.
Sevgiler saygılar
Eray
Sevgiler saygılar
Eray
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 28 Eylül 2013 17:22
Az önce daha yeni kaynak bulabilirmiyim diye araştırma yaptım ancak daha kapsamlı bir kaynağa ulaşamadım bende malesef.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 01 Ekim 2013 07:19
Kaynak eski ve özellikle popülerlikle üretim bilgileri yanlış diyebilirim. Amerikan türlerinin bir çoğunu şahsen ürettim. Malawi türlerinin neredeyse hemen herkesçe üretildiğini biliyorum. Tetra türleri, japon türleri gibi diğer bir çok tür de üretiliyor. Diğer baıkların bir kısmı da yaygın olmasa da tek tük üretiliyor. Balıkların yaygınlığı da arttı. Üstelik bu listede bulunmayan bir çok balık da Türkiye'ye girdi. Çalışma fikir verici olmakla birlikte içeriği maalesef güncel ve geçerli değildir.
Bu çalışmanın güncel bir versiyonu olduğunu düşünmüyorum. Ancak kısa bir süre içinde yapmayı planladığım bir çalışma aklıma geldi ve bu çalışma için güncel versiyonu hazırlamanın çalışmam açısından önemli katkısı olacağını farkettim. Zaman bulabilirsem güncel versiyon için zamana yayılacak da olsa bir çalışma yapabilirim.
Bu çalışmanın güncel bir versiyonu olduğunu düşünmüyorum. Ancak kısa bir süre içinde yapmayı planladığım bir çalışma aklıma geldi ve bu çalışma için güncel versiyonu hazırlamanın çalışmam açısından önemli katkısı olacağını farkettim. Zaman bulabilirsem güncel versiyon için zamana yayılacak da olsa bir çalışma yapabilirim.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 01 Ekim 2013 07:46
Gürel hoca akvaryum bitkileri ile alakalı benzer şekilde bir makale yazmayı planlıyordu. Hatta kendisi ile görüştüğümde şehiriçinde akvaryumcular, toptancılar ve şehirdışında birkaç yere gidip bilgi topladığını anlatmıştı. İnşallah yakında makaleyi okuyabiliriz.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
Gönderim Zamanı: 08 Ekim 2013 00:56
Genelde takip etmeye çalışıyorum özellikle egenin makalelerini ama bazen gözden kaçıyor. Belkide yayınlanmış olabilir. Yarın bu konuyla ilgileneyim.
ÖvgüKavas 2013-10-08 00:58:21
Ayrıca Atilla Alpbaz'ında kitaplarını tüm akvarist arkadaşlara tavsiye ederim.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir