Elma Salyangozu Kabuk Değişimi

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/225401/240220211558211.jpg[/IMG]

Selamlar salyangozda sanki yeni bir kabuk çıkıyor gibi alt tarafında böyle bir kabuk oluştu ne olduğunu bilmiyorum bilen varsa bilgilendirebilir mi?

ELMA SALYANGOZLARI ÇOK SIK KABUK DEĞİŞTİRMEZ DEĞİŞTİRİYORSA AĞIR STRESLİ OLABİLİR

[QUOTE=HOBIMBALIKKUS]ELMA SALYANGOZLARI ÇOK SIK KABUK DEĞİŞTİRMEZ DEĞİŞTİRİYORSA AĞIR STRESLİ OLABİLİR[/QUOTE]

Kayseri tarım orman bakanlığı sitesinde yer alan bir yazı paylaşmak isterim. Salyangozlarda ilgili temel bilimsel gerçekler bu yazıda var . Sevgiler..[:nazar:]

SALYANGOZ BİYOLOJİSİ VE YETİŞTİRME TEKNİKLERİ
Su Ürün. Müh. M. Suat İNAN
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, TÜGEM
GİRİŞ
Salyangozlar simetrik olmayan, genellikle konik bir merkez etrafında dolanan veya kolon
halinde tek kabuklu yumuşakçalardır. Kabukları değişik sayıda kıvrımlar içerir. Kabuğun
tepesi yassı ve dar, son kıvrımı geniş olup kenarları dairevi, oval ve açıktır.
Salyangozların başı belirli, tentaküllerinde iki göz bulunur. Karın tarafında yassı ve iyi
gelişmiş olan ayak sürünerek hareketi sağlar. İç organlar, sırt tarafa kıvrık kabuk içinde
bulunur.
Sırt tarafta mantonun değişimiyle oluşan boşlukta solunum organları ile anüs yerleşmiştir.
Suda yaşayanlarda bu boşlukta su dolaşımı vardır. Manto boşluğu sırt bölgenin ön tarafına
yerleşmiştir.
Kabuğun kule kısmı kıvrımlardan oluşur. Son kıvrım açık olup hayvanın içeri girip çıkmasını
sağlar. Son kıvrımın uçları dış dudak olarak isimlendirilir. Kabuğu deliksiz veya delikli
olabilir.
Kabuk açıklığı, dairevi, çentiksiz, sifonlu, kabuk açıklığı sağda olanlarda kabuk genellikle
soldan sağa, kabuk açıklığı solda olanlarda kabuk sağdan sola dönerek kıvrılır.
Kara salyangozları; oldukça nemli bölgelerde, özellikle bahçelerde yaşayan, başında uzayıp
kısalabilen iki çift tentakülü, bir çift gözü ve bir ağzı olan, kuvvetli bir kastan oluşan ayak
üzerinde hareket edebilen, mantosu iç organlarını örten, hermafrodit (İki eşeyli), olan
yumuşakçalardır.
Ülkemizde göller bölgesi, Marmara ve Karadeniz’de yoğun olarak toplanıp canlı ve işlenmiş
olarak ihraç edilmekte olan salyangozlar;
Şube (Phylum) : Mollusca (Yumuşakçalar)
Sınıf (Classis) : Gastropoda (Karından Ayaklılar)
Alt Sınıf (Subclass) : Pulmonata ( Kara ve su salyangozu)
Aile (Familia) : Helixixidae
Cins (Genus) : Helix
Tür (Species) : Helix pomatia
Helix aspersa
BİYOLOJİSİ
Vücut; deri, kabuk, tül ve balık kulağı denilen ince bir zarla korunur. Hayvanın üzerinde
kayarak dolaştığı ayak, kas dalgalanmalarıyla ileriye itilir. Ayağın ön kesiminin yakınındaki
bir salgı bezi, sümüksü bir sıvı salar. Bu sıvı salyangozun yolunu yağlar, hareketini
kolaylaştırır. Kafa ayaktan belirli bir biçimde ayrılmamıştır. Kara salyangozunda kafada iki
çift, diğer türlerde bir çift dokunaç vardır. Kara salyangozunda büyük dokunaçların üstünde
gözler bulunur.
Kanı renksiz yapışkan olup, pH’sı 7-8 arasındadır. Havayla temas ettiği zaman oksidasyonla
mavi renk alır. Kanı pıhtılaşmaz, yoğunluğu sudan biraz ağırdır. Ve vücut ağırlığının 1/5-1/6
sı kadardır.
Görme, koku alma, dokunma duyuları antenlerinde olup, tad ve koku alma duyusu ile
kombine haldedir. İşitme duyusu körelmiştir. Salyangozun yaşamının büyük bir kısmı
kabuğunun içinde uyku halinde geçer. Altı aylık kış süresince ve yazın kurak günlerinde
kabuğundan dışarı çıkmaz. Ancak yağmurlu ve çiğli gecelerde beslenmek üzere kabuğundan
çıkıp gezer.
2.Yaz Uykusu : Salyangoz kurak havalarda kabuğuna çekilir ve uyur. Bu uyku kısa sürelidir.
Yağış ve çiğ bekler.
3.Kış Uykusu : İklime göre Eylül sonları ve Ekim başlangıcında uykuya girerler. Mart- Nisan
sonuna kadar devam eder. Ülkemizde bazı yıllar Aralık’ta başlar, Mart başına kadar devam
eder.
Yaz uykusunu fundalık ve çalılıklarda geçirir. Kış uykusunu ise ağaç kökleri, fundalık ve
çalılık dibindeki yumuşak toprağı oyarak içine girip (ağzı yukarı olarak), ağzını epiphrohme
zarıyla kapatarak tamamlar. Kışın uygun zamanlarında zarı açarak havayı temizler, İkinci ve
kağıt gibi kalınca bir zar daha yaparak iki zar arsında kalan havayı kullanır. Hava kirlendikçe
zarları yeniler. Uyanınca derhal taze ve körpe bitkileri yemeye başlar. Bu arada soğuklar
olursa ağzını kapatıp bir kenara veya ağaca yapışarak bekler.
ÇEVRE KOŞULLARI
Isı :
Kışı sert geçen yerlerde killi-sert topraklarda gizlenemediği için ölürler. Isı derecesi -15 C0 ve
toprak 25 cem. karla örtülü iken toprak hareketi -1C0 dir. Toprağa giren salyangozlar
ölmezler. Kışı açıkta ağaclara yapışarak geçirmek zorunda kalanlar (-4,-5C0 lik) soğukta
ölürler. Genellikle yumuşak toprağı tercih ederler. Mayıs ayında yumurtladıktan sonra zayıf
düşer. Kuraklık nedeniyle kaybettiği nemi kazanamazsa ölürler
Nem:
Nemli yerleri sevmekle beraber, devamlı rutubetli yerlere dayanıklı olmayıp, ıslak bir yerde
sürekli kalması halinde kurbağa veremi denilen bir hastalığa tutulurlar. Burgonya cinsinin
açlığa dayanma gücü 6-7 aydır.ki bu süre uyku süresinin tamamıdır. Bazı bölgelerde 2-3 sene
yaşadığı görülür. En uygun depolama ısısı 0C0 ile -2C0 ler arasındadır.
ÜREMESİ
Salyangozlar hermafrodit (Çift eşeyli) canlılardır. Yani hem dişi ve hemde erkeklik organı
aynı hayvanda bulunur. Fakat yine de çiftleşmeleri gerekmektedir. Kıştan çıkan salyangozlar
ilkbaharda gece gündüz sürekli körpe filizleri yerler. Çok çabuk gelişirler İki salyangoz
yüzyüze gelerek uzuvları sayesinde birbirlerini döller. Her yıl çiftleşmeyebilirler ve Mayıs
ayında çiftleşirler. Bir defa çiftleşme ile birkaç yıl yumurtlamaya devam ederler. Çiftleşme
Mayıs ve Ağustos aylarında iki defadır. Yumurtlama ise bir defadır. Burgonya cinsi salyangoz
çiftleşmeden 12-15 gün sonra, bir başka tür ise 5-8 gün sonra yumurtlar..
Yumurtalarını; koyu- gölgeli çalılıklara ve ağaç köklerine bırakırlar. Kuyunun ağzını ıslak
toprakla sıvarlar .Yumurtadan çıkan yavruların yiyeceklerini kolay temin etmeleri için
yumurtalarını daima bitkilerin taze ve bol olduğu yerlere bırakırlar. Burgonya cinsi yaklaşık 6
mm çapında 60-90 adet, küçük gri cinsi de 4 mm.çapında 100-110 adet yumurta yapar.
Salyangoz yumurtası beyaz renklidir. Yumurtadan yavruların çıkış süresi, Burgonya cinsinde
20-30 gün, küçük gri cinsinde ise 15-20 gündür. Yumurtlayan salyangozlar ağırlıklarını 10-12
gr kaybetmektedirler.
Yumurtadan çıkan yavrular, çıktıkları yumurtaların kabuklarını yerler. Böylelikle hem ilk
gıdalarını almış olurlar, hem de kendi kabukları için gerekli olan kalkeri sağmış olurlar.
Brogonyalar , iki kış geçirip 2 yaşına geldiğinde yumurtlamaya ve satışa uygun hale gelmeye
başlar. Küçük gri cinsi ise sıcak iklimi sevdiğinden Akdeniz Bölgesinde 6 ay sonra
yaumurtlamaya başlar. Daha yüksek yerlerde yaşayanları ise 1 yıl sonra ancak yumurtlar ve
pazarlamaya uygun hale gelirler.
BESLENMESİ
Salyangoz ot yiyen bir hayvan olup ilkbaharda, hele de havaların fazla yağışlı gittiği günlerde
durmadan yer, fazla gelen besini depo eder. Çiçekli bitkiler, filizlenmeye başlayan otları,
sebze çimlerini, bağların filizlerini de çok severler. Güneşin etkisiyle sertleşen otları
yemezler. Zehirli, zehirsiz mantarları, yosun, marul, kıvırcık, salata havuç, şalgam,maydonoz
patates,ıslatılmış ekmek ıslatılmış kepek sevdiği besinler arasındadır.
Salyangozlar dilleri üzerinde bulunan törpüye benzeyen birçok küçük sağlam dişleri vardır.
Şekil-3 radula yani dişli dil denen bu törpü biçimindeki uzuvlarıyla yaprakları kemirirler. Bir
yörede salyongoz olup olmadığını anlamak için, çalı diplerindeki yaprakların kenarlarının
içlere doğru kemirilmiş olması onları ele verir. Salyangozun sindirim süresi uzun olmakla
beraber bir öğünde kendi ağırlığının %15 oranında yiyecek yiyebilir.
Salyangoz Kültürü
Doğadan çeşitli yöntemlerle (el ile,ağaca monte edilen bakır levhalarla). Bakır levhanın altı 5
cm. genişliğinde 6 cm. uzunluğunda kesilir bilezik şeklinde takılır, levhanın altında toplanan
ve geriye gidemeyen salyangozlar toplanır.
Ekonomik anlamda yetiştiriciliği semi-intensif yolla olmaktadır. Bir dönüm araziye m2 ye
100 adet hesabı ile 100.000 canlı salyangoz bırakılır. Arazi 20 şer metrelik parçalara bölünür.
Aralarına yollar yapılır. Bulundukları ortama yaz-kış yeşil çim ekilir. Park parçaları dışarıdan
gelebilecek düşmanlara karşı çitle çevrilmelidir. Parkta devamlı kontrol yapılmalıdır. Parka
çalılık, fundalık geniş yapraklı ağaçlar dikilmeli, yumuşak toprak bulunmalı ve küçük
çukurlar açılmalıdır. Açılan çukurlara anaçlar yumurtalarını bırakırlar ve yumurtaların
olgunlaşmaları 20-30 gün sürer. Çıkan yavrular yumurtalarının kabuklarını yiyerek
beslenirler. Bu beslenmede kendileri için gerekli kalkeri sağlamış olurlar.
Doğadan toplanarak parklara yerleştirilen salyangozlara 26-28 ay sonra satış boyuna ulaşırlar.
Bu süre içerisindede devamlı bakım yapılmalıdır. Diğer bir yöntem yine doğadan toplanan
salyangozların 10 m uzunluğunda 30-40 cm yüksekliğinde 1-1.5 m genişliğinde büyütme
kafeslerine konulur, yumuşak toprak tökülüp çimlerle donatılır. Böylelikle küçük alanlarda
yetiştircilik yapılabilir.
Salyangoz yetiştirciliği oldukça risklidir. Çünkü doğadan toplanarak yapılan yetiştirme
işleminde fire çok olmaktadır. Salyangozun bulunduğu çevreye uyumun gerçekleşmemesi,
düşmanlarının çok olması, yaz aylarının uzun süre kurak gitmesi, sürekli ve şiddetli
yağmurlar ve seller nedeniyle kayıplar çok olabilir. Bütün bu olumsuzlukları giderebilmek
için parçalara bölünen alanın üzeri tente ile kapatılmalı, kurak geçen mevsimlerde aşırıya
kaçılmadan nelendirme yapılmalıdır.
TÜRKİYE’DE SALYANGOZ ÇEŞİTLERİ VE BÖLGELER İTİBARİYLE DAĞILIŞI
Salyongozun son yıllarda gerk canlı, gerek haşlanmış-tuzlanmış et, gerekse konserve halinde
ihracaatı artmıştır.
· Bursa Bölgesi: Bu bölgenin salyangozları Burgonya cinsi olup, eti beyaz ve ağzı geniştir.
Fransa’da çok tanınmıştır.
· Bilecik Bölgesi: En ideal Burgonya, Osmaneli ve Vezirhan bölgelerinden toplanmaktadır.
· Ege Bölgesi: Bol miktarda bulunur ve kabukları sert, etleri iyi cinstir.
· Güney Bölgesi: Kabukları sert etleri de beyazdır. Kabukları işleme esnasında
kırılmadığından boş olarak birkaç kez kullanılabilir.
· Isparta ve Burdur Bölgeleri : Burgonya çeşidi boldur. Ancak %10-15 kadarı esmer etlidir.
· Cide ve Çaycuma Bölgeleri: Bu bölgedeki salyangozların %45’I Burgonyadır. Ağızları dar
olup yerli imalathaneler tarafından alınmaktadır.
Aslında yurdumuzun yağışlı ve sebze bahçeleri olan her yerinde salyangoz bulunmaktadır.
Yalnız küçük gri cinsi, Söke ve Milas’ta bulunmaktadır.
KALİTE AYRIMI
Burgonya salyangozları etlerinin rengine göre 3 sınıfa ayrılırlar:
· Ekstra: Ağızları geniş ve yuvarlak, etleri açık gri veya krem rengi olanlar.
· Birinci sınıf: Ağızları geniş ve yuvarlak, etleri pembe, siyahımsı veya beyaz olanlar,
· İkinci sınıf : Ağızları yuvarlak ve geniş olmayan, etlerinin rengi çeşitli alanlar (karışık)
· Küçük gri salyangoz(Petits-gri): Koyu kahverengi, benekli, yeşilimsi ve kırçıl kabuklu,
etinin rengi parlak ve çeşitli olan küçük gri salyangozlar tek tip olarak “ naturel” adı altında
piyasaya sunulur.
MUHAFAZASI
· Salyangozlar havadar ve soğuk hava depolarında saklanmalıdırlar.
· Frigo-frig araçlarla taşınmalıdır.
· Salyangozların saklandığı depolarda ve taşıtlarda, göztaşı, DDT ve benzeri ilaçlarla kireç ve
tuzlu su bulundurulmamalı ve herhangibir amaçla kullanılmamalıdır.
· Depoda ve taşıtta su serpilmemelidir.
PAZARLANMASI
Ürünün pazarlanması aşağdaki şekillerde gerçekleştirilir:
· Canlı olarak
· Haşlanmış ve dondurulmuş et halinde
· Konserve halinde
· Boş salyangoz kabuğu ihracaatı
Canlı Olarak:
İhraç edilecek salyangozu toplattırmadan önce, sağlıklı şartlarda, rutubetsizbir depo
hazırlamak gerekir. Depoda daha sonra salyangozları en az 1 hafta bekletmek gerekir. Bu süre
içerisinde önceden sürekli dışarıdan besin almış olan salyangozların dışkılarının ihraç
sandıklarına bulaşmadan tükenmesi temin edilmiş olur. Çünki dışkıları pis koku vermekte
olup, etlerinin acımtırak ve zehirlenmesi ihtimali de bu süre içinde aşılmış olur.
Aralıklı çakılmış 20-25 kg salyangozu rahatlıkla alabilecek hava payı bırakılmış sandıklar,
sepetle toplanmış salyangozlarla doldurulduktan sonra depoya taşınır. Özellikle ilkbaharda
toplanan salyangozların üstü, yağışlar nedeniyle çamurku olur. Sandıktaki hava payı,
salyangozların dışarı çıkma isteği nedeniyle hareketlerini kolaylaştırır. Birbirlerinin
üzerlerinde dolaşırlarken, çamurlarını, pisliklerini ve dışkılarını sıyırmış olurlar. Üstteki temiz
olanlar alınır. Alttakiler de aynı şekilde temizlenir. Depoda bir haftadan fazla kalmış olan
salyangozlardaha sonra boylanırlar ve cinslerine göre ayrılırlar. 28 mm. ve 38 mm.’lik
eleklerden geçirilerek ve et renklerine, kabuk ağızlarının büyüklüklerine göre sınıflandırılırlar
(Bölüm-8)
Haşlanmış-Dondurulmuş Et Halinde:
Canlı salyangoz ihracatı, en ufak bir ihmalde büyük zararlara neden olduğundan, et halinde
ihracata yönelinmiştir. Bu çeşit ihracatta Burgonya türü salyangoz kullanılır. Genel olarak çift
kaynatma yönteminde sıra malı 5 kg. Canlı salyangozdan, ortalama 1 kg. Haşlanmış-
dondurulmuş et istihsal edilmektedir. Bu tür ihracat, kısa sürede canlı ihracatın kat kat üstüne
çıkmış ve ihracat olayını da canlandırmıştır.
Konserve Halinde :
Burgonya türü salyangozlar, toplattırıldıktan sonra aralıklı sandıklara koyularak 4- 7 gün
süreyle aç bırakılırlar. Haşlanmış- dondurulmuş et işleminden geçtikten sonra, tuz, karabiber,
kekik, defne, anason, karanfil ve bunun gibi aromatik maddelerle ve beyaz şarapla kaynayan 1
litre suya 20 adet hesabı ile etler atılıp 1 saat 15 dakika veya 3 saat pişirilir. Etler çıkarılır,
süzülür. Sonra tenekeden yapılmış kutulara 18’er adet konur. Her kutuya 1 karanfil, biraz
kekik 1 defne yaprağı konulur. Kutunun havası alınarak kapatılır.Konserve halindeki
salyangoz ihracatı kolay ve firesizdir.
Boş Salyangoz Kabuğu :
Haşlanmış- dondurulmuş salyangoz eti ihracatında kabuğunun da gönderilmesi zorunludur.
Çeşitli şekillerde hazırlanmış salyangoz etleri, tekrar kabuğuna koyularak servis yapılır. Her
kutuya 60-144 adet kabuk yerleştirilir. Salyangoz; içerdiği hayvansal protein ve diğer değerli
besin maddeleri nedeniyle bugün ihraç maddelerimiz arasında en fazla aranan ve ısrarla
istenen bir üründür.
Özellikle, salyangozun pazarlanabileceği ülkeler arasında; Fransa, Almanya, İsviçre, İtalya,
Belçika, Macaristan, İngiltere, Yugoslavya, Avusturya, İspanya, Kuzey Afrika ülkeleri ve
Japonya başta gelmektedir.
SALYANGOZUN TIPTAKİ YERİ ve GIDA BAKIMINDAN DEĞERİ
Salyangoz salgısı çok miktarda protein ve azotlu bir maya içermektedir. Salyangoz müzmin
bronşite iyi gelmektedir. Ayrıca salgısı kurutularak akciğer veremine iyi gelen helisin imal
edilmektedir. Salyangozun kendisinin kurutularak toz haline getirilmiş şekline de helisin denir
ve bu kızartılacak etlerde yumuşatıcı olarak kullanılır. Salyangoz; madeni tuzlar, bakır, çinko,
kalsiyum, magnezyum ve fosforlu maddeler bakımından zengin olup, çiğ yenen besin
maddelerinin ve alkolün sindirilmesinde yararlıdır.
Belirli bir bölgeden 2 yıl devamlı salyangoz toplanması halinde, aynı bölgeden 1 sene
geçmeden üçüncü sene salyangoz toplattırılmaması gerekmektedir. Salyangoz ihracatımızın
gün geçtikçe artış kaydetmesi üzerine, salyangoz toplattırılması bir çeşit katliam şeklinde
devam etmektedir. Bu durum bizi ileride salyangoz bulamamak gibi ciddi bir problem
karşısında bırakacaktır. Bunun için daha şimdiden planlı bir şekilde suni salyangoz üretme
yoluna gidilmelidir.
LİTERATÜR
1. Su Ürünleri Daire Başkanlığı Arşivleri
2. Yalman K. : Türkiye Salyangoz Üretimi ve İhracatı
3. İGEME : Salyangoz Standartı
4. Demirsoy A. : Yaşamın Temel Kuralları
5. 1997 D.İ.E. Su ürünleri İstatistikleri
6. Doğan A. : Kabuklu Su ürünleri üretim tekniği
7. Bateş : Doğa Ansiklopedisi Cilt 1 bateş Yayınları
8. Artel : Artel Ansiklopedisi Cilt 5 Artel yayınla

[URL=//www.akvaryum.com/Forum/member_profile.asp?PF=229845]Akvarist Eray Profil[/URL][:nazar:]