Deniz Akvaryumları ve Hobicilerin Sorumlulukları

Deniz Akvaryumları ve Hobicilerin Sorumlulukları


Mercan kayalıkları Dünya üzerindeki en büyük ekosistemler içerisinde yer alır. Resif kayalıklarının, oluşturduğu canlı
populasyonu, balıklara sunduğu yaşam alanları, bağlı oldukları ülkelere kazandırdıkları iş istihdamı gibi
bir çok yararı bulunur.

Son yıllarda resif kayalıkları içerisinde yer alan canlılar tıbbi denemeler için kullanılmış, içerikleri bir çok
ilaç içerisinde kullanılmıştır. Özellikle kanserle savaş için üretilen veya üretilmesi planlanan ilaç ve tedavilerin
büyük kısmında resif canlıları ve içerikleri yer alır.

Resif mercanları beslenmelerinde suyu filtre ederler ve denzilerin temizlenmesine yardımcı olurlar.

Barındırdıkları balıklar sayesinde, bulundukları bölge halkının besin ihtiyacını karşılarlar.

Yukarıda belirtilen ve eklenebilecek bir çok yararından dolayı resif kayalıklarında var olan canlıların, direk veya dolaylı olarak, dünya nufusuna yıllık 375.000.000.000 usd yarar sağladığı tespit edilmiştir.

Örnek vermek gerekirse; Endonezyadaki, sağlıklı bir mercan kolonisinin bulunduğu 1 km2 lik bir alan, balıkçılık sektöründe yıllık 12.000 usd katkı sağlar.

Mercan resifleri turizm içinde de önemli bir yere sahiptir. Mesela Avustralya'nın Great Barrier Reef bölgesini yılda 2 milyondan fazla turist ziyaret eder  ve bu bölgenin yıllık 600.000.000 $ getirisi vardır.

Sorumluluk

Reef canlıları özellikle gelişmekte olan ülkeler için iyi bir ekonomik kaynaktır. Mesela Filipinlerde ortalama 7.000 adet canlı toplayıcısı bulunmaktadır (yasal sayı). Bu sayı Srilankada 50.000 kişidir. Canlı balık  toplayıcısı olmak yöre halkı için önemlidir. Beslenmek için toplanan balığın kilosu ortamala 3 usd ye satılırken, canlı balıkların ortalama kilosu 250 usd ye kadar değer görmektedir. 

İlyeiş şu şekildedir.

Doğal hayat > Toplayıcılar> Toptancılar>İthalatçılar>Ülkemizdeki toptancılar/Akvaryumcular>Akvaryum

Yukarıda belirtilidği gibi canlılar resiflerden toplanırlar. Toplayan kişiler ülkelerindeki toptancılara canlıları satarlar. Bu toptancılar direk kendileri veya ithalatçılar aracılığı ile canlıları ülkemize gönderir ve canlılar akvaryumlarımızda yerlerini alırlar.

Son zamanlarda yurt dışındaki toptancılar çiftliklerde kurmaktadırlar. Fakat ne yazıkki deniz canlılarının, özellikle balıklarının üretimi zor olduğundan çoğunluuğu doğal hayatlarından koparılarak akvaryumlarımıza kadar gelmektedir. Yurt dışındaki çiftliklerde özellikle mercanlar, clownlar, dottybackler, cardinaller, gobyler ve cüce melekler üretilmektedir.

Balık veya mercanların toplanma alanlarına, toplama işlemi için bulundukları ülkenin yönetimi belirli kriterler getirmiştir. Fakat bölge halkının bilinçsizliği nedeni ile bu kurlallara uyulmadan toplama işlemi gerçekleştirilmektedir. Özellikle kimyasal katkılar kullanılarak yapılan toplama işlemi hem yakalanan canlıya, hemde sabit mercanlara üzerlerinde sonsuza kadar taşıyacağı ölümcül izler bırakmaktadır. Ağ yöntemi ile toplama işleminde ise kopan ağlar resif kayalıklarının üzerini örter ve bu canlıları ölümle baş başa bırakır.

 IMA (Uluslararası Marinelife Alliance), WWF (World Wildlife Fund) ve CORAL (Coral Reef Alliance) gibi kuruluşlar bu gibi yasal olmayan toplama işlemleri ile mücadele etsede bizlerede kendi çapımızda uygulayabileceğimiz görevler düşmektedir.

Neler yapılabilir?

* Üretim canlılara yönelmeliyiz.
Bu doğal dengenin korunmasına yardımcı olabilmek için bizlerinde yapabileceği şeyler bulunmaktadır. Mesela canlı alımlarında üretimi gerçekleştirilebilen türleri seçebiliriz.

Üretim deniz canlıları (balıklar ve mercanlar);

1- Adaptasyon sorunu çekmezler.
2- Üzerlerinde doğal hayata ait parazit ve hastalıklar taşımazlar.
3- Daha uzun ömürlü olurlar.
4- Yem almaları kolaydır (balıklarda)

Üretimi gerçekleşen canlılarını tercih etmemiz bize sağladığı yararın yanında, vahşi türlere karşı oluşacak talep azlığından dolayı doğayada yardımcı olur.

* Uyumlu ve besleyebileceğimiz canlıları seçmeliyiz.
Akvaryumlarımızda barındırdığımız canlılara karşı sorumluluklarımız bulunmaktadır. Bu canlılar bizler için eğlence amacı taşısalarda onları doğal hayatlarına en yakın ortamlarda ağarlamalı, bu işlemi gerçekleştiremiyorsak BU HOBİDEN UZAK DURMALIYIZ.

Örnek vermek gerekirse, sert balıkların bulunduğu bir akvaryuma renk katması için eklediğimiz bir palyaço balığının ölümü , balığa karşı olan sorumluluğumuzla birlikte, doğaya karşı olan sorumluluğumuzuda gündeme getirir. Çünkü kendi bilgisizliğimiz ve bencilliğimiz yüzünden, doğada yaşantısını sürdüren ve çiftleşerek bir çok balık daha dünyaya getirecek olan bir canlının ölümündende sorumlu olmuş oluruz.
Aynı örnek mercanlar içinde geçerlidir. Hobiye yeni başlayan bir akvaryumseverin uygun şartlar yerine getirememesine rağmen zor bir mercanı alıp öldürmesi kendi bütçesine, öldürdüğü canlıya ve doğal hayat karşı zararlı bir davranıştır.

* Nesli tükenmekte olan canlıları seçmemeliyiz.
Bilindiği gibi bir çok resif canlısı küresel ısınma, denizlerdeki hızlı kirlenme, insanların yaşam alanlarını genişletmesi gibi nedenlerden dolayı nesli tükenmekle karşı karşıya. Bu tür canlıların hobiciler tarafından tercih edilmemesi, talep eksikliğinden dolayı toplayıcıların ve ithalatçılarında bu türlere ilgi göstermemesine neden olacaktır.

Doğadan getirip, müsafir ettiğimiz canlılara karşı sorumluluklarımız olduğunu unutmamalıyız. Bu canlıları bizler "canlı" olarak görebilme şansını yakaladıysak, bizden sonraki nesillerede bu fırsatı tanımalıyız. Birey olarak sorumluluklarımızı yerine getirdiğimizde bu işlemin kitlesel bir harekete geçeceğini, doğada yumurtasını dökmek üzere olan bir balığı akvaryumumuzda öldürdüğümüzde, sadece o balıktan değil, yaşantısı süresince dünyaya getirebileceği diğer yavrularından da sorumlu olduğumuzu bilmeliyiz.

Sevgiler, saygılar.