Melek Üretimi İçin Gerekli Bilgiler (Makale)

Melek balıkları, gerek formları ile gerek renk varyeteleri ile hepimizin ilgisini çekmiş bir çoğumuzun akvaryumuna ise ev sahipliği yapmıştır. Bu makalede melek balıklarının üretim koşulları ile ilgili bilgiler yer almaktadır.

Melek balıkları genellikle karakter olarak dar alan ve kalabalık sayıda agresif balıklardır. Ayrıca üreme dönemlerinde de agresif olmaktadırlar. Doğada hem etçil hem otçul olarak beslenmektedirler.

AKVARYUM SEÇİMİ

Melekler için ÜRETİM AKVARYUMU olarak en ideal akvaryum 70-90 Litre (minimum 50 cm yükseklik) dir. Ben üretim olarak 50x40x60(h) sekizgen akvaryumu 50 cm su yüksekliği ile(Net 80 litre [sekizgen olduğundan dolayı]) kullanıyorum. Sekizgen olmasının bir özelliği yok elimde o olduğu için onu kullanmaktayım.Uzunluğun 60cm i geçmemesine dikkat ediniz.  Melek üretimi için akvaryumumuzu seçtikten ya da yaptırdıktan sonra sıradaki işlem malzeme seçimi.

MALZEME SEÇİMİ

Taban Malzemesi

Malzeme seçimi bir ÜRETİM TANKI için çok önemlidir. Öncelikle bu konuda birçok tartışma olmasına rağmen ben cam taban kullanmaktayım(herhangi bir taban malzemesi , kum vs bulunmamaktadır.). Kum ve cam tabanın kendi içinde birçok avantajı olmasına rağmen taban malzemesi olmadığı zaman daha verimli olduğunu (yavrunun görünmesi , büyümesi, yem bulması vs.) düşünüyorum. Tabi ki taban malzemesi ile bakteri popülasyonu, tortu gelişimi vs. daha hızlı ve oturmuş bir şekilde karşımıza çıkmaktadır ki bu da göz ardı edilemez. Bu makalede Taban malzemesi kullanmadan cam taban ile üretim aşamalarını inceleyeceğiz.

Isıtıcı

                Isıtıcı olarak litrenize göre W aralığında elektrik kaçağı vs. yapmayacak bir markanın ısıtıcısını almanızı öneririm. (Örn: 80 Litre net su hacminde 100w ısıtıcı kullanmaktayım.) Sıcaklığı ise 26 ^oC olarak sabitleyiniz.

Filitre

Filitre olarak sadece sünger filitre kullanmalısınız. Dış filitre , şelale, iç filitre gibi filitreler yavruları çekecektir. Sünger filitre ise biyolojik filitrasyondan dolayı süngerinde bulundurduğu mikroorganizmalar sayesinde yavruların ilk besin kaynaklarını depolamaktadır. (80 Litre su hacmi ve 50 cm akvaryum uzunluğu için ideal sünger çapı= 9-12cm / Benim kullandığım filitre 10 cm sünger çapı, 8 cm sünger boyu.)

Çatlatma Tankı

Yumurtaların anaçlardan ayrılıp çatlatılması için hazırlanan düzenektir. 25x25x25 ya da 20x20x20 ebatları (fayansın su dışında kalmaması gerekir yüksekliği ona göre seçin ya da fayansın boyunu ona göre kestirin.) yeterlidir. Kurulum ve kullanımını ÜREME başlığı altında açıklayacağım.

Yardımcı Ekipman

Çift çıkışli bir hava motoru edinmeniz sizin açınızdan iyi olacaktır. Hava motorunun bir çıkışını sünger filitre için diğer çıkışını ise hava taşı için kullanacaksınız çünkü. Hava taşının bir boyut faktörü yok ama tavsiyem 5-10 cm den fazlasına gerek yoktur.

FAYANS: Birçok akvarist farklı materyaller kullanmaktadır. Ben fayans kullanıyorum. Ama isteğe göre PVC boru(Dış çapı 5-8cm yeterlidir.) , yumurtlama hunisi (Çok fazla yer kaplar.) gibi malzemeler de kullanılabilir. Ya da hiçbir malzeme kullanmazsanız melekleriniz cama yumurtlayacaktır ancak biraz vakit kaybı yaşayacaksınız balıklar uygun yeri bulana kadar. Ben fayans kullanıyorum. Fayansın arka yüzünü kullanmanız daha iyidir(Ön yüzü kaygan olduğu için bazen yumurtalar kayabilmektedir.). Boyutları ise size kalmış ama ideal olarak bir ölçü isterseniz 10 cm genişlik x 18 cm uzunluk yeterlidir. Bu fayanstan 2 adet edinmelisiniz. (18-20 cm genişlikteki bir fayansı ortadan 2 ye kestirebilirsiniz.) Neden iki adet olduğunu ise ileride açıklayacağım.

BİTKİ: Akvaryumun camına vantuz ile tutturulan bakım gereksinimi minimum olan 4 dal bitki tanktaki nitrat fazlasını almakta rol oynayacaktır. Düzenli su değişimi yapacağız eve ama kesinlikle şart olmamakla beraber 3-4 dal bitki bulunması iyi olacaktır.

Diğer: Hava hortumu , vantuz, kepçe vs. diğer ekipmanlar.

 

BALIK SEÇİMİ

Balık seçimi özneldir. Envai çeşit varyetesi olan bu balıklardan istediğiniz türü isteğinize göre, maddiyatınıza göre seçin. Ama albino veya tül seçmemeye ilk başlarda özen gösterin(üretim için.). Bu malakeledeki bilgilendirme EŞ TUTMUŞ MELEKLER hakkında devam edecektir. Çiftin garanti çift olması (güvenilir birisinden almalısınız.) ve sağlıklı olması (yeme saldırmalarına bakın, hareketli olsunlar,üst yüzgeçleri açık olmalı, Finlerinde bir hasar var mı incelenmeli , iç parazit, mantar, beyaz benek vs gibi dışarıdan bakarak belli olabilecek hastalıklara dikkat edin.)gerekir. Çiftimizi edindikten sonra diğer işlemler ile devam ediyoruz.

AKVARYUM DÜZENİ

Sünger filitreyi köşe , orta arka gibi balıkların yüzüşüne engel olmayacak bir yere koyunuz. Fayansı ise akvaryumun tabanına 2-3 vantuz yapıştırarak bu vantuzlardan destek alacak şekilde filitreye yakın (ama dibine değil) bir yere koyunuz(Fayansın arka yüzünü koyun.). Akvaryuma bakmak istediğinizde fayansa bir tehtid oluşturmamalısınız. Yani fayansı akvaryumun ön camına yakın koymayın (dikdörtgen akvaryumunuz varsa yan cama dayayabilirsiniz tabi.). Hava taşını ise fayansın arkasına ya da akvaryumun orta kısımlarına bir yere koyabilirsiniz şimdilik.

AKVARYUM KURULUMU

Klasik yöntem. Akvaryumu su ile doldurun. 1 tutam yem atın. İlk 2 gün su beklesin. Sonraki 2 gün sünger filitreyi çalıştırın. Toplam 4 gün geçtikten sonra isteğe bağlı olarak 100 litreye 20 damla oranla REMORGANİCS (akvaryumcular discuss sitres alıcısı olarak ta bilebilir.) kullanabilirsiniz. Eğer kullanırsanız 5. Gün kullanmazsanız  6.-7. Günlerde balıklarınızı koyabilirsiniz. Balıklarımızı mutlaka alıştırarak koymalıyız. Bunun için forumlarda birçok alıştırma yöntemi mevcut ancak benim önerdiğim ve pratik olan yöntem ise ;

Balıkları mümkünse bir kova içerisinde taşıyalım poşet kullanmayalım. Kova ile eve geldik. Önce kova ile akvaryum suyunun sıcaklıkları mümkün olduğunca birbirine yakın olmalı. Hava hortumu ile akvaryumdan kovaya su sifonlamaya başlıyoruz. Hava hortumunun bir ucunu akvaryuma bir ucunu da kovaya vantuzlarsanız 2 elinizde boşa çıkar çok rahat olur. Sonrasında temiz bir kap ile (su bardağıda olabilir ama deterjan kalıntısı olmaması için çok iyi durulayın.) kovadaki su yükseldikçe akvaryuma dökeceğiz. Kovadaki suyun sürekli sabit kalmasına özen gösterin (mesela su seviyesi tahmini 3 parmak yükseldi hemen eski seviyesine inecek şekilde kovadan kap ile suyu akvaryuma döküyoruz.) Bu işlem yaklaşık olarak 20-30 dk sürmelidir. Sonrasında ise hortumu çekip kovadaki suyu kap ile akvaryuma aktarmaya başlayın. Su çok az kalana kadar devam edin. Sonrasında balıkları incitmeden file ile alıp akvaryuma salabilirsiniz. Kovanın dibindeki suyu da dışarı dökün. Balıklarımız artık yeni evinde olduğuna göre bundan sonraki işlemler daha da önemli olacak. Öncelikle akvaryumun  %75 ini beyaz renkli ya da siyah renkli bir kağıt ya da posterlerin arkası ile kapatın(Balık alışana üzerindeki stresi atana kadar odaya girip çıkandan veya sizin odadaki hareketlerinizden etkilenmesin.). Bir kısmı da açıkta kalsın ki aydınlık girebilsin. Balıkları ilk gün yemlemeyin ve mümkünse seyretmeyin. 24-30 saat geçtikten sonra balıklara az miktarda ilk yemlerini veriniz. Akvaryumda sarılı kağıtların yarısına yakınını sökebilirsiniz. İlk 1 hafta su değişimi yapmayınız. Balıklar tahmini 4. Günde falan yem atmaya yaklaştığınızda yüzeye çıkıp yem bekliyor hale geleceklerdir . Artık kağıtları sökebilirsiniz tamamen.

BALIK DİYETİ

                Sağlıkları açısından diyetleri çok önemlidir. Kendi kullandığım programı sizler ile paylaşayım:

(Öğünleri yeterli miktarda [Balıkların 30 sn -1 dk içerisinde bitirecekleri ve yem artığı olmayacağı miktarda] ayarlayınız.)

PAZT:    Tetra discus (3 öğün)

SALI:      Tetra Veg. (Bitkisel) (1. Öğün - sabah)

                Su piresi (2. Öğün – öğlen / akşam üstü)

                Tetra Veg. (3. Öğün-akşam/ gece)

ÇARŞAMBA: Bitkisel ve etçil karışımı pul yem (1. Ve 3. öğün)

                        Su piresi (2. öğün)

PERŞEMBE: Ev yapımı yem (1,2,3. öğün) (Forumda birçok tarif mevcuttur.)

CUMA: Tetra discus (3 öğün)

CUMARTESİ : Turbifex (1. öğün)

                               Bitkisel (2. Ve 3. öğün)

PAZAR: Bitkisel , etçil pul yem (3 öğün)

Diyetleri ve yem çeşitliliğini isteğinize göre değiştirebilirsiniz. Ama en az 2 çeşit yeminiz bulunmalı. BU DİYET PROGRAMI ÜREME ÖNCESİ VE ÜREME SONRASINDA DEĞİŞİKLİK GÖSTERMEKTEDİR.

ÜREME ÖNCESİ

Üreme öncesinde balıklar tüpçüklerini iyice çıkartacaklardır. Bunu çok net bir şekilde fark edeceksiniz zaten. Tüpçükler çıkık olduğunda ortam koşullarınıza göre değişmekle beraber ortalama 1-4 gün arasında yumurta dizilimi olur. Tüpçükleri fark ettiğinizde sarımsak suyuna bandırılmış yem (Biraz aşağıda açıklayacağım.) ve iri artemia kullanabilirsiniz. Artemia çıkartma gibi bir imkanınız yoksa su piresi veya herhangi bir protein desteği verebilirsiniz. Protein yumurta sayısını ve sperm kalitesini artıracaktır sarımsak suyu ise enfeksiyon riskine karşı doğal ilaç vazifesini görmektedir. Üreme öncesi bir diğer husus ise su değişimi yapmamak ve balıkları mümkün olduğunca stresten uzak tutmaktır.

Sarımsak Aromalı Yem( Ev Yapımı): 2-3 Diş sarımsağı bir kapta eziyoruz (Bu kap sadece akvaryum için kullanılacak bundan sonra.) Bu işlemi elimizden geldiğince hızlı yapıyoruz. Sonra iri kalan sarımsak tanelerini kaptan çıkartıp çöpe atın. Çok ince taneler ve az bir miktarda sarımsak suyumuz kaldı kapta. 1 ya da 2 öğünlük yemi kaba atıp plastik bir gereç ile yemi ufalamadan karıştırıyoruz. (2. Öğünün yemini ayırıp dolaba koyabilirsiniz. Ama 1 öğünlük yapmanız daha iyidir.) Sonra akvaryumdan 1 çay bardağı su alıp yem dolu kaba döküyoruz. Nazikçe bir iki tur daha karıştırıp ( ya da yaklaşık 10 saniye bekleyip) bu kabı akvaryuma döküyoruz.

 

 

ÜREME

                Üreme dönemi geldiğinde önce koyduğumuz plakanın (fayans) üzerini temizlemeye başlar çiftimiz. Bu çok güzel bir ritüeldir. Sonra dişi finlerini (alt kanat , alt çıkıntı ..vs) karnına bitiştirir ve yumurtaları dizmeye başlar. Erkek bazı durumlarda dişinin yanında hemen dölleme yapar bazı durumlarda ise dişi dizdikten sonra döllemeye geçer (etrafı kolaçan etme ve yuvayı koruma iç güdüsü.). Yumurta dizimine başlandığında mümkünse akvaryumu uzaktan izleyin ya da hiç izlemeyin. Yumurta dizme işlemi ve dölleme bittikten sonra erkek ve dişi ya nöbetleşerek ya da beraber yumurtaların üzerine gelip yan yüzgeçleri ile yumurtaların üzerinde sirkülasyon yaratır (mantarlaşmayı önlemek için). Yumurtaların diziliminden 24-30 saat sonra yumurtaları çatlatma tankımıza almamız gerekir. Yumurta nakletme işlemini çok dikkatli ve özenli yapınız. Çatlatma tankının içini ve dışını SADECE su ile güzelce temizledikten sonra ışıklar kapalı ilen (yarım saat kadar kapalı olması lazım ki balıklar uyusun.) bir masa lambası ya da el feneri yardımı ile görebileceğimiz kadar aydınlatarak çatlatma tankını ana tanka sokunuz. İçi tamamen su dolunca fayansı asla sarsmadan çok nazikçe çatlatma tankına koyun (fayans sudan hiç çıkartılmamalıdır.) sonra küçük çatlatma tankımızı dışarı çıkartın işlem bitmiştir. Çatlatma tankında fayansın ÖNÜNE yumurtalara hasar vermeyecek derecede hava taşı koyun ve hava vermeye başlayın. Ayrıca mini boy bir sünger filitre edinin ve bunu da bir çatlatma tankının bir köşesine koyup çalıştırın. Yumurtaların mantarlaşmaması için metilen mavisi kullanan arkadaşlar var. Açıkçası faydası var mı yok mu bir fikrim yok ama ben bugüne kadar hiç kullanmadım. Mantarlaşma oldu tabi ki ama yok denecek kadar az bir şekilde. Döllenmemiş yumurtalar beyazlaşmaya başlar. Bunları mantar sanıp elle müdahale etmeyiniz. Mantar olsa bile asla dokunmaya almaya kalkmayınız. İyi hava verdiğiniz sürece mantar olmaz ya da çok çok az olur o da etkilemez. Yumurtaların bulunduğu çatlatma tankının sıcaklığını 25-26 da sabitleyiniz. Yumurtalar yaklaşık 3 gün içerisinde kuyruk sallamaya başlamış hala fayansta yapışık küçük larvalara dönecekler. Kuyruk sallamadan 4-5 gün sonra (Yumurta diziliminden 7 gün kadar sonra) yavrular serbest yüzüşe geçeceklerdir. Serbest yüzüşe geçen (karnındaki yumurta kesesi erimiş) yavruları artemia ya da kabuksuz artemia yumurtası ile besleyebilirsiniz. (Yemi çok fazla atmayın yavruların karınları çok az şişsin yeter asla çok şişmesin.) Yaklaşık 2 hafta sonra da melek formu yavaş yavaş oluşmaya başlayacaktır. Bu süreden sonra yavruları boylandırma tankına (65 x 30x 40(h) ölçülerinde bir ön boylandırma tankı kullanıyorum.) alabiliriz. Boylandırma tankı çok büyük olmamalı. Yavrular yemi rahatlıkla bulabilmeli ve rahat bir şekilde yüzebilmeli. Toplam 1 ay kadar sonra ise(yaklaşık metal 50Krş boyuna geldiklerinde) daha büyük bir yere alabilir ya da elinizden çıkartabilirsiniz (satarak ya da dağıtarak.)

                              

                Ben yavruları anaçlardan ayırıyorum okuduğunuz üzere. Ama yavruları anaçların yanında tutan hobiciler de mevcut. Bu da bir yöntem ancak anaçlarınızın yavruları yiyip yemediğini onlara bakıp büyüten cinste olup olmadığını bilmeniz ya da ilk yumurtaları heba etmeyi göze alarak deneyerek görmeniz gerekmektedir (çiftin ilk 3 yumurtasını yeme ihtimali çok yüksek olup 4. Ve sonrasında ise yavrularına bakabilmektedir.). Ben yavrulara bakmasından ziyade mantarlaştırmalarını riske atmak istemediğimden ve balıkların yumurtaları koruma iç güdüsü nedeniyle strese girmelerini önlemek için ayırıyorum. 

ÜREME SONRASI

                Üreme sonrası anaç balıkların bakımı önemlidir. Protein desteği devam etmelidir. Ancak kabızlık yaşamamak için günün ilk 2 öğünü protein son öğün bitkisel (ya bitkisel yem ya da haşlanmış kabuğu soyulmuş bezelye ya da haşlanmış ıspanak kullanabilirsiniz.) ağırlıklı beslenmelidir. Balıklar ortalama 3-5 hafta sonrasında tekrar yumurtlayacaklar(Benim bir çiftim 8-9 gün arayla sürekli yumurta diziyordu.). Eğer yumurta dizme araları çok kısa ise (Dediğim gibi 8-9 gün ara ile sürekli diziyorlarsa.) çifti sineklik ile 4-5 gün ayırmanız sağlıklı olacaktır. Sürekli kısa aralıklarla üreyen çiftlerde form kaybı söz konusudur(genç balıklar 2 haftada bir üreyebilirler bu normaldir.). Yumurtaları ayırdığımız gibi hemen elimizdeki diğer fayansı ana tanka koyuyoruz. Mümkünse ışıklar o gece kapalı kalsın.

AKVARYUM BAKIMI

                Akvaryum bakımı suyun değerleri balıkların sağlığı ve verimli üremesi açısından çok önemlidir. Değerleri test kitleri ile test edip stabil duruma getirebilirsiniz. Çoğunlukla balıkların davranışlarından da bir terslik olup olmadığı anlaşılabilmektedir. Ben bugüne kadar REMORGANİCS (su düzenleyicisi diyebiliriz fiyatı da gayet ucuz.) dışında bir kimyasal ilaç kullanmadım. Bir kere yeni gelen bir koloni meleklerde iç parazit tehlikesi fark ettik bunun için Mikrofish in ilacını kullandım okadar. Düzenli olarak (haftada 1) sarımsaklı yem (yukarılarda açıkladım.) kullanarak hastalık riskini önleyebilirsiniz. Su değişimi olarak ÜREME DÖNEMİ HARİCİNDE normal zamanlarda 4 günde bir %15 su değişimi ya da haftalık %25 su değişimi öneriyorum. Su değişiminde birçok kişinin yaptığı yanlışları da gördüm. Bunun için açıklama gereği duydum.Akvaryumdan yeterli miktarda (%15 ya da %25 olarak su değişimi periyodunuza göre)suyu çekelim. En az 3-4 gün dinlenmiş suyu öncelikle akvaryumdaki su sıcaklığına getiriyoruz(ısıtıcı ile getirebilirsiniz.). Sonra 5 litrelik bir su şişesinin üst kısmını kesin. Dinlenmiş suyunuzu bu üstünü kestiğiniz şişeye dökün (şişe temiz olsun aman.) sonra bu şişeyi akvaryumun üzerine koyun. Hava hortumu ile bu şişeden suyu sifonlayın ve akvaryuma boşalmasını sağlayın. Şişedeki su azaldıkça dinlenmiş suyunuzdan doldurun. Benim su değişimimde yaklaşık 15-20 litre su tahmini olarak 30-50 dk içerisinde akvaryuma boşalıyor. Balıklar bu yavaş değişimi tolere edebiliyor haliyle. Dip çekimini önermiyorum. İsterseniz yapabilirsiniz ama illa yapacaksanızda ayda 1 komple çekmeden yapın. Bunun için detaylı bilgiye forumda ‘’ Yoksa Siz Halâ Dip Mi Çekiyorsunuz? ‘’ isimli konudan ulaşabilirsiniz.

 

 

Aklınıza takılan her türlü soruyu, yazarken atladığım kısımları kısacası her şeyi  SAYIN HOCAM ERCAN BEY’e (Forum nicki E_C_N  Dikkat Dikkat Melek Dünyasına Girdiniz." E_c_n--rcall--gozturk"  konusundan ulaşabilirsiniz.) ya da bana sorabilirsiniz.

Teşekkür ederim.                CANBERK ÇAKIR

(İzinsiz alınması , kopyalanması ya da dağıtılması yasaktır.)

 

Bu makaleyi yazabilmem için belirli bir birikimim olmasında bana yardım eden , zamanında yaptığım hataları söyleyen ve büyük sıkıntılar yaşamadan kurtulmamı sağlayan ve hala öğrencisi olduğum Ercan Hocam’a desteklerinden dolayı teşekkürü bir borç bilirim.

Tebrikler, teşekkürler çok emek harcanmış düzgün ve faydalı bilgiler barındıran faydalı bir konu olmuş. Bende melekleri yeni yeni tanımaya başladım. Araştırırken bir link bulmuştum. Onu ekleyeyim belki incelemekte faydalı olur bu konu başlığı altında, melelerin davranışı hakkında. mesutok2013-10-08 16:48:48

Maşallah Mesut Bey. Umarım birçok alt kuşak görür onları da büyütürsünüz. 

Yorumunuz için teşekkür ederim.

Cinsiyetleri hakkında pek bilgim yok ama şöyle resimden bakınca bendeki sarı sanki dişi arkadaki siyah kafa yapısı olarak kambur erkek gibi geliyor. Gerçi daha 3 aylık yavrular zamanla daha netleşir önemli değil canları sağolsun yavru şart değil. mesutok2013-10-08 17:22:28

Üreme dönemi genel olarak balık 8-12 aylıkken olur. Cinsiyet ayrımı için kafa yapısı , finlerdeki çıkıntı , vücuttaki köşelikler gibi yöntemler kullanılabilir ancak en kesin ayrım tüpçüklere bakarak olur bu da dediğim gibi üreme döneminde gözlemlenebilir. Fotoğraf çok net olmadığı için ve balıklar tam yan açıdan çekilmediği için ayrıca şuan daha küçük oldukları için kesin bir şey söylenemez ne yazık ki :). 

Canberk güzel bir çalışma olmuş, ellerine sağlık

[QUOTE=E_C_N] Canberk güzel bir çalışma olmuş, ellerine sağlık [/QUOTE]

[QUOTE=mesutok]Tebrikler, teşekkürler çok emek harcanmış düzgün ve faydalı bilgiler barındıran faydalı bir konu olmuş. Bende melekleri yeni yeni tanımaya başladım. Araştırırken bir link bulmuştum. Onu ekleyeyim belki incelemekte faydalı olur bu konu başlığı altında, melelerin davranışı hakkında. [/QUOTE] Cenk Bildir2013-10-28 21:18:34

Çok faydalı bir makale olmuş. Teşekkür ederiz. Melek balıkları gerçekten cezbedici yönleri olan balıklar.