Yeşil Su Sorunu

 

 

İlk olarak birkaç bilgi vermek istiyorum:

http://www.barrreport.com/estimative-index/62-estimative-index-dosing-no-need-test-kits.html

http://www.akvaryumkulubu.org/vbulletin/showthread.php?t=55469

Yukarıda (üst link) vermiş olduğum ve daha öncede çevirisinin yapıldığı (alt link) "Estimative Index of Dosing" başlıklı makalede bitkilerin litre başına 1,3 w ışık ve 30 mg/lt CO2 koşullarında bazı maddeleri 24 saat içerisinde ne kadar tükettikleri hesaplanmış. Değerler şöyle:

1 - 4 ppm NO3 (nitrat)
0,2 - 0,6 ppm PO4 (fosfat)

Not: Burada ppm ile mg/lt aynı anlamda kullanılmıştır. Yazım kolaylığı açısından bende ppm ifadesini kullanacağım.


Şimdi gelelim "Bitki Akvaryumunda Başarı" makalesinde verilen, olması gereken değerlere:

Potasyum: 20 - 30 ppm
Nitrat: 5 - 10 ppm
Fosfat: 0.2 - 0,8 ppm
Demir: 0.2 – 0.5 ppm

Benim bu değerlerden anladığım şey: Sözkonusu maddelerin akvaryumumuzdaki konsantrasyonları bu değerler arasında olmalı. Yani gübrelemeyi yapmadan önceki son değer en az ilk yazan değerlerde (örneğin fosfat için 0,2 ppm), gübreleme yaptıktan sonraki ilk değerde en fazla ikinci değerlerde (yine fosfat için verelim 0,8 ppm) olmalı.

Bu şekilde düşündüğümüzde; eğer her bir madde için bu değerlerin fakını alırsak ilk etapta ne kadar gübre eklmemiz gerektiğini bulabiliriz. Farkları alalım:

Potasyum: 10 ppm  (30 - 20 = 10 ppm)
Nitrat: 5 ppm
Fosfat: 0,6 ppm
Demir: 0,3 ppm

Bu farklar aynı zamanda bitkilerin ne kadar harcayabileceğinide gösteriyor ama ne kadar sürede? Bu noktada ilk verdiğim makaledeki 24 saatlik harcama değerleri ile karşılaştırıyoruz. Çıkan sonuç benzer (belki biraz daha düşük) şartlar altında 1 veya 2 gün olarak çıkıyor. Yani bitkiler bu harcamayı 1 - 2 günde yapıyorlarsa benzer şartlardaki (yüksek ışık,CO2 enjeksiyonu, haftada bir en az %40-60 su değişimi vs.) akvaryumlarımız için günlük veya 2 günde bir gübreleme yapmalıyız ki değerler hep bu aralıklarda kalsın. Unutmayalımki bunlar ilk gübreleme için kullanılacak değerler. (Ama gerçek değerlerinde benzer şartlarda buna çok yakın olduğunu göreceksiniz.) Peki akvaryumumuzda orta seviye bir ışıklandırma ve CO2 desteği yoksa (low tech) nasıl bir yol izlemeliyiz? Ozamanda bitkilerin besin tüketim hızı azalacağından gübreleme aralığını uzatmalayız; yani high tech (yüksek ışık, CO2 olan vs.) tankta günde veya 2 günde bir dozladığımız gübre miktarını bu kez haftada bir vermeliyiz. (Bitkilerin besin tüketim hızına göre gübre verme sıklığı ayarlanması).


Şimdi bu bilgiler ışığında kendi akvaryumum için yaptıklarıma gelelim.

Öncelikle akvaryum şartlarımla ilgili kısa bir hatırlatma:

Net 200 lt su alan tankımda yüksek sayılabilecek bir aydınlatma ve tüplü sistem ile bolca (zaman zaman 40 ppm' e çıkan) CO2  sağlanıyor. Haftada bir %40 su değişimini her Pazar yapıyorum. Gübreleme haftada 3 defa (pazartesi, çarşamba, cuma) sabahları ışıklar yanmadan yapılıyor. Daha çok mikro element gübresi olarak kullandığım Seachem flourish' i her seferinde 10 ml olarak (haftada 30 ml) veriyorum.

Gübreleme sıklığını yukarıda anlattığım nedenler doğrultusunda değiştirmedim ve 2 günde bir olarak ayarladım. Flourish miktarındanda memnun olduğum için onuda değiştirmedim (yine 10 ml vereceğim).

İşlemlere başlamadan elinizde en azından düzgün ölçüm yapan (hangi markaların hangi testlerinin doğru ölçtüğüyle ilgili bilgi, yine Bitki Akvaryumunda Başarı makalesinde mevcut) nitrat ve fosfat testleri ile ayrı ayrı alınmış sıvı nitrat, fosfat, potasyum ve mikro element gübreleri olması gerekli. Ben bunlara ek olarak sıvı demir gübresi ile demir testide kullandım. Özellikle nitrat, fosfat ve potasyumun kaç ml sinin suya ne kadar ilgili maddeden verdiğini bilmek gerekiyor. Bu bilgileri Tunç Bey gübrelerin üzerlerine yazmış. Örneğin 1 ml sıvı potasyum gübresi 50 lt suya 1 ppm potasyum katar gibi. Yazmasa bile internette bu bilgiler mevcut.

Ekstra demir gübresi ve demir testine illa ihtiyaç olmadığı gibi nitrat ve fosfat testi yapmadan da yukarıda verdiğim değer aralıkları, ortalama besin harcama bilgileri, verdiğiniz gübrenin suya kattığı miktar ve kullandığınız suyun analiz raporlarını (internette var) bir araya getirerek büyük oranda başarılı bir gübreleme sistemi kurulabilir. Bunada "test kiti kullanmadan içerik tahmini ve dozlama" deniyor zaten! Tabi elde test varkende yapmadan doz ayarlamak çok mantıksız olurdu diye test yapmaya karar verdim!

- İlk olarak akvaryumda mevcut olabilecek fazla maddeleri uzaklaştırmak için birkaç gün üst üste %50 den fazla su değişimi yaptım.

- Pazartesi sabah, ışıklar kapalıyken, önce 10 ml flourish ilave ettim ve 30 - 45 dk kadar bekledim ve sonra testleri yaptım.

Not: Flourish' deki demir ve NPK  oranını,  az olduğu  için pek dikkate almadım.

Sonuçlar:

Demir (Fe): 0,1 ppm
Fosfat (PO4): 0,5 ppm
Nitrat (NO3): yaklaşık 3 ppm

Bu sonuçlara göre ilk dozlama sonrasında olması gereken miktarlar olan:
demir: 0,5 ppm,   fosfat:  0,8 ppm,   nitrat: 10 ppm değerlerine
ulaşmak için suya

0,4 ppm (16 ml) demir  
0,3 ppm (3 ml) fosfat
7 ppm (28 ml) nitrat

gübrelerinden katıyoruz.

Potasyumun katılmasını; test olmadığı için "içerik tahmini"  ile yapıyoruz.  Çeşme suyunda sıfır olarak farzettiğimiz potasyumu azda olsa Flourish' dende geleceğini düşünerek ilk sefer için  toplamda olması gereken 30 ppm  den daha az; yani 25 ppm (100 ml)  kattım.  Potasyum  (hala bu konuda şüphelerim olamasına rağmen genel kullanım böyle olduğu için) sadece haftada bir kez su değişiminden sonra, su değişim miktarı için 20 ppm' lik + 10 ppm lik harcama miktarı kadar katılıyor.

Not: Katılan gübre miktarları (ml olarak) ve kattıkları miktarlar benim akvaryumum, yani 200 lt için olan ml değerleridir. Bunları bulmak için doğru orantılar kurulur:

Örneğin: 1 ml potasyum 50 lt suya 1 ppm veriyorsa 2 ml si 100 lt suya, 4 ml si 200 lt suya 1 ppm verir. 4 ml 200 lt suya 1 ppm veriyorsa, 4*25=100 ml 200 lt suya 25 ppm verir.

- Çarşamba yine flourish eklemesi, bekleme, testlerin yapılması ve sonuçlar:

Demir (Fe): 0,1 ppm
Fosfat (PO4): 0,3 ppm
Nitrat (NO3): yaklaşık 6 ppm

Buradan azalma miktarlarını hesaplarsak:

Demir (Fe): 0,5 - 0,1 = 0,4 ppm
Fosfat (PO4): 0,8 - 0,3 = 0,5 ppm
Nitrat (NO3): 10 - 6 = 4 ppm

Evet bitkilerimin gerçek harcama mikarlarını bulmuş oldum ama emin olmak için  cuma günü tekrar test yapıp karşılaştırdım.  Şimdilik yine azalan miktarları ekledim.Bu sonuçlar yukarıda belirttiğim aralık ve harcama miktarlarıyla tutuyor, doğru yoldayım sanırım

- Cuma yine aynı işlemler ve test sonuçları:

Demir (Fe): 0,1 ppm (0,4 ppm azalmış; 16 ml eklenecek)
Fosfat (PO4): 0,3 ppm (0,5 ppm azalmış; 5 ml eklenecek)
Nitrat (NO3): 5 ppm (5 ppm azalmış; 20 ml eklenecek)

Buradan çıkan değerler Çarşamba ve cuma günleri için benim kesin ve sürekli kullanacağım sonuçlarım oldu. Artık bu günler için başka test yapmayacağım. Pazartesi içinse; işin içine cumadan sonra 2 gün ve su değişimi  gireceği için  sonuçların farklı çıkabileceğini tahmin ederek  son bir test yapacağım. Birde kattığım demir gübresinin tanka bir miktar sarı renk kattığını gördüğümden (benim hatam sonucuda olmuş olabilir: bir miktar aydınlıkta kaldığından rengi biraz koyulaştı ama bir zararını görmedim, şu an zifiri karanlıkta duruyor) miktarını biraz az vermeye karar verdim (16 ml' den 10 ml' ye düşürdüm)

- Son olarak pazartesi testini yaptım:

Demir (Fe): 0,1 ppm (0,3 ppm azalmış; 10 ml eklenecek)
Fosfat (PO4): 0,3 ppm (0,5 ppm azalmış; 5 ml eklenecek)
Nitrat (NO3): yaklaşık 6 - 7 ppm (4 ppm azalmış; yinede ortalama 20 ml eklenecek)

İlginç bir şekilde tahminim olmadı ve değerler neredeyse aynı çıktı. Yinede bu işlemleri yapacakların su değişiminden sonra değerlerin farklı çıkabileceğini dikkate almalarını tavsiye ederim. Yine eksilen miktarları tamamladım. Potasyumuda yukarıda bahsettiğim şekilde (ve birazda flourishden geleceğinide hesaba katarak) yaklaşık 50 ml olarak belirledim ve kattım. Bundan sonra her pazartesi 50 ml katılacak.

Ve Sonuç:

Pazartesi:
50 ml potasyum
20 ml nitrat
5 ml fosfat
10 ml demir
10 ml Seachem flourish

Çarşamba ve Cuma:
20 ml nitrat
5 ml fosfat
10 ml demir
10 ml Seachem flourish

Biraz fazla uzun oldu ama sabır gösterip okuyan herkese teşekkür ederim; inşallah faydalı olur yazdıklarım.


Düzenleyen mustafaerdogar - 12 Mayıs 2008 Saat 20:18